Hamamda Fizik
buluşlarından, yaşam tarzıyla ilgili rivayetlere kadar zengin bir bilgi koleksiyonuna ulaşabiliyorsunuz. Pek çok icadını animasyon ve çizimlerle gösteren sitede, bunlar üzerinde çağdaş bilimcilerin görüşleri de aktarılıyor. Anlaşılan kendisini "Buldum!" naralarıyla hamamdan fırlatan buluş (tacın taşırdığı suyu, aynı kütlede som altından bir başka kütlenin taşırdığıyla karşılaştırmak), çağdaş bilimcilere göre hem çok yaratıcı bir çözüm değil, hem de o zamanlar bulunmayacak duyarlı ölçüm cihazları gerektiriyor. http://math.nyu.edu/ ~ crorres/Archime des/contents.html
b1-1.jpg
Kralın tacının som altından mı, yoksa gümüşle karışık mı olduğu bilmecesini hamamdaki kurnada çözdüğünde heyecanla hamamdan çıplak fırladığı ne kadar doğru bilinmez, ama Arşimed'in dünyanın en büyük üç matematikçisinden biri olduğu konusunda kuşku yok. Pi sayısının ince hesabından, kalkülüsün ilk temellerinin atılmasına kadar pek çok matematik ve fizik buluşu, eski Yunan bilgininin imzasını taşıyor. Bu sitede aynı zamanda
mühendislerin pirlerinden sayılan Arşimed'in bilinen ve fazla bilinmeyen
b1-2.jpg
b1-3.jpg
Jeoloji, üzerinde yaşadığımız Yer'e özgü bir bilim dalı olmaktan çıkıyor. Son yıllarda Güneş Sistemimizde yakından incelediğimiz gezegenler ve bunların uyduları da ilginç jeolojik oluşumlar sergiliyorlar. ABD Jeolojik Araştırmalar Kurumu'nun hazırladığı bu site, biraz alıştırma gerektiren karmaşık kurgusuna karşın, ilginç oluşumları
izleme ve gezegenlerin çeşitli formatlarda hazırlanmış yüzey haritalarını indirme
olanağı sağlıyor, pdsmaps.wr.usqs.qov
Doğada Dayanışmalar
Zinciri
Bilim ve Teknik'in bu sayısında mekanizmanın ayrıntılı biçimde açıklandığını göreceksiniz. Bu sitedeyse İncir ve sinek (ya da minik eşek arıları) arasındaki dayanışmayı izliyorsunuz. İncirin çiçekleri, meyvenin içinde saklı. Bunların başdöndürücü kokusunu alan dişi arılar meyve içine giriyor ve burada çiçekleri erkek çiçeklerden taşıdıkları polenle dölleyerek içlerine kendi yumurtalarını bırakıyorlar. Olgunlaşan meyveyle beslenen yavrular, meyveden çıktıklarında başka çiçekleri döllüyorlar.
b1-4.jpg
b1-5.jpg
Dünyamızın ciğerlerini yıkıma uğratan yalnızca orman yangınları değil. Küçük eşekarısı türlerinden kurtçuklara, hatta mantarlara kadar düşmanla başetmekte zorlanan ağaçların, gezegenimizin en gelişmiş canlılarının desteğine gereksinimleri var. Sitede hem düşmanlar tanıtılıyor, hem de mücadele yöntemleri gösteriliyor.
Fizikten Nağmeler...
Fizik, sözün gelişi. Aslında her bilimin
çeşitli yerlerde yazılmış 1600 "bilim şarkısı" bulunuyor. Eğlenceli şarkı sözlerinin yanında dans parçaları da
müziği, ve bunları şarkı sözleriyle öğretmeye çalışan sıradışı düşkünleri. Bu site de böyle bir insan, kimya mühendisliğini şarkı sözü yazarlığıyla birleştiren Greg Crowther (Washington Üniversitesi) tarafından
b1-6.jpg
dinleyebiliyorsunuz, örnekler, "Tungara Kurbağasının Şarkısı"ndan, "Bir Kızın En İyi Dostu Karbondura kadar uzanıyor". Ama makaranın çalışma ilkelerinin anlatıldığı inşaat işçisinin şarkısını kaçırmayın.
www.science-groove.org/MASSlVE
derlenmiş. Sitede çeşitli tarihlerde
b1-7.jpg
Ekim 2004 23 BİLİM veTEKNİK
BilimNet
b1-8.jpg
içimize Bakınca...
Bu site de biyoloji animas­yonları sunuyor; ama konu yalnızca insan bedeni değil. Animasyonların sayısı da bir hayli mütevazi. Ama, kök hücrelerin oluşumundan, sivrisinek ve sıtma parazite-lerinin ilişkisine kadar bir­çok konu, yalın ve anlaşılır bîr görsellikle izleyiciye kav­rattırılıyor.
www.sumanasirtc.com/sciencem-focus/ scienceinfocus.html
Yine Biyoloji
Hani insanı çok zor duruma düşüren bir soru vardır: "Nasıl yani?". Özetle karşınızdaki diyor kî, "Öyle yarım yamalak bilgiyle elimden kurtulamazsın; önce öğren, sonra anlat". Haklı olmasına haklı da biyoloji öğrenmek zor zenaat. Hele konu, çok iyi tanıdığımızı sandığımız kendi bedenimiz olunca... Açıyorsunuz kitabı, insanın dilini kördüğüm eden isimler, ezberlenmesi gereken ayrıntılar, takip edilmesi gereken sinyal İletileri, o kıvrım kıvrım beyin kabuğunun
b1-9.jpg
b1-10.jpg
Çizgi Filmle Biyoloji
öğretmen ve öğrenciler için biyokimya, fizyoloji, genetik ya da hücre biyolojisi gibi konularda temel süreçlerin kolaylıkla kavranmasını sağlayan 100 kadar çizgi film ve animasyonlardan oluşan çok yararlı bir site.
http://science.nhmccd.edu/biol/aplint.htm
b1-11.jpg
içindeki ve altındaki yaşamsal merkezler, hareketimizi sağlayan kas koordinasyonu... Anlayacağınız, görüntü şart!..Bu sitedeyse görüntü istemediğiniz kadar. 3600'den fazla görüntü ve çizime ek olarak videolar ve animasyonlar, en karmaşık konulan bile anlaşılır kılıyor. Ama yine de uzmanlığınız biyoloji değilse, kendi kendinizi gaza getirip nutuk için masanın üzerine fırlamayın. www.healcentral.org
BİLİMveTEKNİK 20 Haziran 2004
BilimNet
b1-12.jpg
Organik Çözümler
Kimyacıların adres defterinin başına yazılacak bir site. 100.000'den fazla kimyasal bileşim hakkında ayrıntılı bilgiye ulaşabiliyorsunuz. Kimyasallar
b1-13.jpg
(chemicals)
Methane su I fonvi fluoride
mo,,,                   bölümüne tıklayıp,
ilgilendiğiniz bileşiğin yoğunluk ve kaynama noktası gibi ölçümlerine, güvenlik Önlemlerine, kızılötesi tayfına ve 3-boyutİu yapısına
ulaşabiliyor, başka
bir köşede 8
hakemli derginin son sayılarında çıkan makale özetlerini
inceleyebiliyorsunuz.
organic-chemistry.org
Mağara Sanatı
Atalarımız sanat için mi, mağara İçinde cansıkıntısından kurtulup vakit geçirmek için mi, yoksa daha bereketli avlar için büyü olsun diye mi yapmışlar, orası kesin olarak belli değil. Ama, mağara duvarlarını süsleyen o akılalmaz güzellikte ve ayrıntıda resimlerin, bizlere ilk insanların yaşam tarzları konusunda çok şey öğrettiği de kesin. Gerçi benzerlerini daha önceki sayılarımızda da yayınlamıştık, ama bu site antropolojiyle ilgilenenler için ziyaret edilmeye değer bir zenginlik taşıyor. www.bradshawfoundation.com
b1-14.jpg
Cıvıltılı Site
Kuş meraklıları, bu çadıra!.. Çadır hayli büyük. 10.000 kadar kuş, yediğiyle, içtiğiyle, göç yollarıyla, hangi ülkede nerede bulunduklarıyla, ayrıntılı biçimde tanıtılıyor. Ancak, ne aradığınızı da bilmeniz gerekiyor. Eğer çadır dar geldiyse, Kanada Kuş Araştırmaları ,Kurumu'nca hazırlanan sitede linkler aracılığıyla başka çadırlara da girebiliyorsunuz. www.bsc-eoc.org/avibase/avibase.isp
b1-15.jpg
Yanıtın gelmesi bir haftayı bulabiliyor. Şimdiye kadar . yanıtlanan yüzlerce soruyu da inceleyip gökbilim kültürünüzü artırıyorsunuz, örneğin, yüzeyden bakılınca Venüs'ün sıcaktan eriyen kayalarının rengi kızıl. Ama, gezegenin büyük ölçüde sera gazlarından oluşan atmosferi oldukça yoğun ve yansıtıcı. Binaenaleyh, Dünya'dan bakıldığında gezegen sarı-beyaz renkte görünüyor. curious.astro.corttell.edu/index.php
Bir Bilene Sorun.
Hayır, bu o değil. Konu da siyaset değil, gökbilim. Böyle olunca da insanın merakına gem vurmak olanaklı değil. Kimi Venüs'ün gerçek rengini merak ediyor, kimi karanlık maddeden yapılı gezegenler ve gökadalar olup olmadığını? Soruyu yazıyorsunuz, astronomi master Öğrencilerinden kurulu ekip yanıtlıyor. Tabii, yapacağız dedilerse hemen de dememişler!
Haziran 2004 21 BİLİM veTEKNİK
BilimNet
b1-16.jpg
b1-17.jpg
Kelebekler Geçidi
b1-18.jpg
Baharın müjdecisi bu narin hayvanlar, gözalıcı renkleriyle, akılalmaz incelikteki desenleriyle hepimizi büyüler. Ama eğer meraklısı değilseniz, görüp tanıyabileceği-
nizin sayısı beşi onu geç­mez. Oysa dünyada 110.000 kelebek ve güve türü yaşıyor. Londra'daki Doğa Tari­
Biyoloji Animasyonları
Biyolojinin ve genetiğin bazlarla, DNA zincirleriy­le, enzimlerle dolu yapıtaşlarının işlevlerini kafanızda canlandırmak zor mu geliyor? Buyurun siteye! DNA kopyalanmasından hücre bölünmesine, kanser oluşumundan kaslarımızın kasılmasına kadar 100'den fazla animasyon, bilgileri kafanıza sokmak için hazır bekliyor. Basit ve anlaşılır kısa metinlerle desteklenen animasyonlarla, en karmaşık süreçler bile aklımıza resmediliyor. science.nhmccd.edu/biol/aplint.htm
hi Müzesi tarafından hazır­lanmış sitede 31.000 cinsin tanımı yapılı­yor ve 131 kelebek ve güve ailesini temsil eden 400'den fazla türün resimleri yer alıyor. www.nhm.ac.uk/entotnology/butmoth
b1-19.jpg
Sıcak bölgelerde, özellikle sahillerdeki ağaçlık bölgelerde gece
gündüz, bitmez tükenmez şarkıyı hemen hepimiz biliriz. Aslında kızmamak gerek. Toprak altında yıllarca yaşadıktan sonra şarkı söyleyip çiftleşmek sonra da yaşama
veda etmek için yalnızca birkaç aylar var. Ancak, Amerika'da bir türü var ki, toprak altında geçirdiği süre tam 17 yılı buluyor. Aşağıdaki sitelerde bu periyodik türün ilginç özelliklerini öğrenebilir, anatomilerini izleyebilirsiniz.
* insects.ummz.lsa.umich.edu/fauna/michigan_cicadas/Periodical ** collections2.eeb.uconn.edu/collections/cicadacentral
b1-20.jpg
Bombacının 100. Yılı
Biyografi meraklılarının izlemekten hoşlanacakları, duygu, heyecen, entrika dolu bir
portre. ABD'nin İlk
atom bombalarını üreten ekibi yöneten Robert Oppenheimer'ın yaşamını, Almanya'dan ABD'ye göç ederek kısa sürede varlıklı ve kültürlü bir İşadamı olan Julius Oppenheimer'ın oğlu olarak dünyaya gelmesinden başlayarak, ünlü Manhattan Projesi'nin başında Hiroşima ve Nagasaki'ye atılan bombaların üretimine, daha sonra atom silahlarının uluslararası denetimini istediği İçin, gizliden izlenmesine ve gözden düşmesi­ne kadar detaylandıran, fotoğraf albümlerini, dokümanları videolaerı içeren zengin bir site. http://ohst.berkeley.edu/oppenheimer/exhibit/
BİLİM ve.TEKNİK 20 Mayıs 2004
BilimNet
Güneş Sistemi'ni Tanıyalım
Başta Mars olmak üzere kardeş gezegenlerimizle İlgili haberlerin neredeyse yağmur gibi yağdığı şu günlerde Güneş Sistemimize daha yakından bir göz atmakta yarar var. NASA tarafından hazırlanan bu sitede Güneş Sistemi'ni oluşturan iç ve dış gezegenlerin herbiri hakkında ayrıntılı bilgilerle, merak ettiğiniz soruların
yapıtlarını buluyorsunuz. Örneğin, gelecek ay Güneş'in önünden geçerken izleyeceğimiz Venüs'ün neden atmosferinin son derece seyrek olduğunu (yüzey sıcaklığının yüksekliği, atmosferin büyük kısmının uzaya kaçmasına yol açıyor) ya da Uranüs'ün ekseninin neden yatay olduğunu (büyük olasılıkla, heybetli bir gökcismiyle çarpışma sonucu) öğreniyorsunuz. Siteyi tıkabasa dolduran fotoğraf, animasyon ve videoların yanısıra, uzayın fethinin 60 yılı üzerindeki önemli duraklan da anımsıyorsunuz, solarsystem. nasa.gov
Gökten Taş Yağarsa...
Neyse ki hatırı sayılır olanlar pek sık gelmiyor ziyaretimize. Ama çaplan bîr kilometre ve üzeri olan, Güneş Sistemi'nin oluşumundan arta kalan bu kaya parçalarının ya da buzdan kuyrukluyıldızların sık sık yakınımızdan geçmesi de yüreklerimizi hoplatmıyor değil. İşi kaderciliğe bırakıp tevekkülle beklemek yerine, gezegenimizdeki ya da bir parçasındaki canlıların nasıl yok olacağını hesaplamak isteyenler, bu site sayesinde meraklarını giderebilirler. Çarpacak göktaşının çapı, ağırlığı, çarpma açısı, çarptığı yerin yoğunluğu (buz, su, kaya vb.) gibisinden verilen girerek asteroidinizin yapacağı zararı peşinen öğrenebiliyorsunuz. www.lpl.arizona.edu/impacterfects
Sıcağın Resmi
Kızılötesi, (aslında kızılaltı demek gerekiyor; ama yerleşmiş bir kere), elektromanyetik tayfın görünür (optik) ışık ve mikrodalga arasında ka­lan bölgesi arasında ka­lan bölgedeki ışınımın adı. Sıcaklık-yayan her ci­sim, aslında kızılötesi ışı­nım da yayıyor demek. Bu ışığa duyarlı optik araçlarla evre­nin çok daha ayrıntılı bir tablosu çıkartılabiliyor. Çünkü kızı­lötesi ışınlar, görünür ışığın geçemediği toz bulutları arasın­dan rahatlıkla geçebiliyor ve yoğun bulutsuların derinliklerin­de ya da gökada merkezlerinde olup bitenleri bize net biçim­de gösterebiliyor. Hatta saydam olmayan bardakların içindeki suyu ve sıcaklığını "görebiliyorsunuz". Kızılötesi ışınım yal­nızca uzaydan gelmiyor. Zifiri karanlık bir odada dolaşan ke­diniz ya da siyah bir torba içindeki kolunuz, kızılötesine du­yarlı kameralarla renkli görüntülere kavuşuyor. Bu eğlenceli sitede, göklerdeki kızılötesi kaynakların büyüleyici görün­tülerinin yanısıra, kızılötesi ışınımın görüntülerle desteklen­miş bir anlatımına erişiyor, ve tanıdığınız hayvanların değişik görüntülerini izleyebiliyorsunuz.
b1-21.jpg
b1-22.jpg
Hapşuuu...
Çok yaşayın. Ama yine de nefes almayı zorlaştıran, bizi zaman zaman bir mendile servet ödemeye razı hale getiren, sesimizi tanınmaz hale sokan nezle virüsü ya da bilimsel tanımlamasıyla rhinovirüsleri iyi tanıyın. Çizimlerle desteklenmiş sitede virüsü nasıl kaptığınız,
düşmanın nerede yığmak yaptığı gibi temel bilgilerin yanısıra, nezleyle İlgili batıl inançlar ve gerçekleri de öğreniyorsunuz. Örneğin, nezleden çabuk kurtul­mak için iyi beslenmek gerektiği biçimindeki inanış yanlış olmakla birlikte, lezzetli yemeklerin bir zararı da yok. Hatta sitede birkaç "nezle yemeği" tarifi de veriliyor. www.commoncold.org
Mayıs 2004 21 BİLİM ve TEKNİK
BilimNet
Kim Öle Kim Kala
Dünyamız Ne Diyor?
Her gün, dünyamızın göğünden, yerinden,
denizlerinden, ırmaklarından, kasırgasından,
şimşeğinden vb. güzel bir fotoğraf ve altında da
gördüğünüzün kısa bir bilimsel açıklaması.
Fotoğrafların üzerine tıklayarak büyütebiliyorsunuz.
rHer gün ziyaret etmeyi alışkanlık haline getireceğiniz, güzel ve yararlı bir site.
2023 Yılında En Kalabalık Uluslar
Ülke Sırası
Nüfus
Çin
1,440,518,717
2 Hindistan 3 ABD
1.336,365,631 344,148,378
4 Endonezya
295.472,570
ŞjJrezKya 6 Pakistan
215,454,796 207,965,136
7 Nijerya
199,390,305
8 Bangladeş
198,634,586
9 Rusya
137,220,169
10 Meksika
128,038,603
11 Japonya
121.367,770
12 Filipinler 13 Vietnam 14 Mısır
115,793,955 102,703,100. 100,964,808
15 Kongo
99.604,987
16 Etiyopya
89,118,944
17 iran
84,266,724
b1-23.jpg
b1-24.jpg
19  Almanya
20 Tayland
80,986,934 72,749,076
Şifreniz Nasıl
Çözüldü?
Canlıların kalıtım şifresinin
çözülme serüveni yolunda alınan
mesafe, hem kronolojisiyle, hem
de DNA'nın nasıl bağlandığını,
DNA dizilimlerinin nasıl analiz
edildiğini ve DNA'yla ne gibi
yapılar gerçekleştirilebildiğini
gösteren çizim ve kısa filmlerle
m
anlatılıyor.
www.dnai.org
Dünyamızın nüfusu 6 milyarı geçti. Bu demografya sitesinde
bu nüfusun 2000 yılında 160'ın üzerinde ülkeye nasıl
bölündüğünü, doğum ve ölüm oranlarını, çocuk ölümlerini,
ortalama yaşam sürelerini ve nüfus bileşimlerini (yaş
gruplarına göre, cinsiyete göre nüfusun yapısı) görecek ve
2025 yılına" kadar bu değerlerin erişeceği noktalan yıl yıl
İzleyebileceksiniz. www.census.gov/ipc/www/idbnew.html
Çiçeklere Derinden Bakmak
Kendilerini ya da resimlerini gördüğümüz çiçekler, göz alıcı renkleriyle, narin ya da görkemli biçimleriyle İnsanı büyülerler. Oysa, gördüğümüz, genel resmin çok küçük bir bölümü, çoğu kez yalnızca dış
yapraklardan oluşuyor. Resmin J bütününü, az bir fedakarlıkla seyretmek istiyorsanız başvurmanız gereken yer bu site. Michigan Üniversitesi emekli profesörlerinden Albert Richards tarafından çekilmiş çok sayıda
röntgen görüntüleri, sizi çiçeklerin göremediğiniz gizemli iç dünyalarına taşıyor.
Bunun karşılığında katlandığınız fedakarlıksa, renkleri
unutmak. Çünkü görüntülerin tümü siyah-beyaz. Ama bu,
görüntüleri zihninizde renklendiremeyeceğiniz anlamına
gelmiyor tabii... www-personal.umich.edu/~agrxray
b1-25.jpg
Botanik Hazinesi
Aslında hazine, profesyonel botanikçiler İçin. Ancak, sitede dolaşmak,özellikle fotoğraf galerilerini yoklamak, biz amatörler için de keyif verici. New York Botanik Bahçesi
tarafından
kurulmuş olan sitedeki görüntü stoku, bakmakla bitecek gibi değil. 85.000'den fazla fotoğraf ve çizimle bitkiler ve mantarlar tanıtılıyor. Açıklamalar, amatörler için teknik kaçabilir. Uzmanlar, aradıkları kitap ve makaleleri, bibliyografya köşesini tıklayarak veritabanında bulunan 39.000 kayıt arasından seçebilirler. sciweb.nybg.org/science2
BİLİM ve TEKNİK
Aralık 2003
BilimNet
sahnelerinde birtürlü bitmeyen şarjörler için aslında bir araba dolusu cephane gerektiğini, klişe sahnelerde uçuruma yuvarlanan ya da devrilen arabaların, nükleer bomba gibi
Saç Yolduran Sinema Fiziği
Gerçi Cüneyt abimiz asfalt yolda at koşturan Bizanslılarca kovalandığında filmde birşeylerin yanlış olduğunu az buçuk çıkartabiliyoruz; ama İş bol vurdulu kırdılı, süper efektlerle dolu Hollywood filmlerine gelince, herhalde damarlarımıza ırmaklar gibi boşalan adrenalinden olsa gerek, her şeyi sorgusuz sualsiz kabul ediveriyoruz. Ama iyi ki fizikçiler uyumuyor. İçlerinden birkaçı artık dayanamamış, vitrin camlarından balıklama atlamanın İntiharla aynı şey olduğunu, lazer ışınlarının genellikle görünmediğini, çatışma
patlamak bir yana, aslında kolay kolay yanmayacağını, fizik kurallarıyla, formüllerle, eğlenceli bir dille anlatmayı misyon edinmiş. Temel
b1-26.jpg
Ancak, hem İngilizce bilmeyen okurlarımızın da
bu keyifli üslubu kaçırmamaları, hem de fiziğin cinayetten korunmasına ufak bîr katkıda bulunmak için, bu siteyi Türkçe'ye çevirip dergimizde yayımlamaya karar verdik.. intuitor.com/moviephysics
fizikle, sinema fiziğinin uyuşmazlığını genel birkaç örnekle dile getirdikten sonra, Matrix serisi, Pearl Harbor, Titanik, Örümcek Adam vb gibi filmlerdeki falsoları teker teker gözler önüne seriyorlar. Site, ne yazık ki İngilizce.
b1-27.jpg
Güneş, geçtiğimiz Ekim ay sonundan beri beklenmedik şiddette güç gösterileriyle bilim gündemine oturdu. Şimdiye kadar görülenlerin en büyüğü olan Güneş lekelerinin, taç tabakasında yol açtığı madde püskürmeleri, milyarlarca ton kütlesinde yüksek enerjili ve elektrik yüklü parçacığı Dünya üzerine gönderiyorlar. Gezegenimizin manyetik kalkanını delebilen
Gökten Yağan Taşlar
Ne mutlu ki bunların çoğu, gökte oluşturdukları muhteşem ışıklı İzlere karşın, bir kum taneciği ya da haydi olsun, birer mercimek büyüklüğünde. Üstelik, milyonda, ya da yüz bin yılda bir düşen dev boyutta olanlar hariç, bunların pek çoğunluğu yeryüzüne varamıyor bile. Bu göktaşlarının yağmur gibi yağdığı dönemlerse, Dünyamızın, Güneş çevresinde dolanan bazı kuyrukluyıldız artıklarının yörüngelerinden geçtiği dönemler. Periyodik olarak tekrarlanan bu göktaşı yağmurları, gökyüzündeki başlangıç noktalarının hangi takımyıldız bölgesinden geldiğine göre Leonidler (Aslan takım yıldızı), Perseidler (Kahraman) vb gibi isimlerle anılıyorlar. Sitede göktaşı yağmurlarıyla ilgili açıklamaların yanısıra gerçekleşmiş yağmurların görüntüleri, sanatçılarca oluşturulmuş resimleri, kuyrukluyıldızlar ve yörüngeleri, Dünya'ya yaklaşma tarihleri gibi bilgilere erişebiliyorsunuz. comets.amsmeteors.org
parçacıklardan bazıları Kanada'da elektrik iletim şebekelerine zarar verdi, televizyon yayınlarında geçici aksamalara yol açtı ve iki Japon uydusunu bozdu. Ancak bu şiddetli patlamalar, seyrine doyum olmayan ışık gösterilerinin çok daha geniş kitlelerce izlenmesini de sağladı. Güneş rüzgarıyla gelen yüklü parçacıklar, Dünyamızın manyetik alan çizgileri üzerinde akarak, genellikle Kuzey kutbu ve yakınındaki enlemlerde gözlenen ve "kuzey ışıkları" (aurora borealis) denen renkli ışık gösterilerine yol açar. Ancak son patlamalardan birinin şiddeti, bu muhteşem gösterilerin Atina ve Teksas kadar güneyde de izlenmesine olanak verdi. NASA tarafından hazırlanan bu sitede (*) kuzey ışıklarının çeşitli tarihlerde çekilmiş olağanüstü görüntülerinin yanısıra, Güneşimize borçlu olduğumuz daha "dünyevi" meteorolojik olaylarla ilgili görüntü ve açıklamalara da erişebiliyorsunuz. İkinci sitedeyse (**) son güneş patlamalarının yolaçtığı etkileri daha ayrıntılı bir biçimde izleyebilirsiniz.
science.nasa.gov/spaceweather/aurora/gal!ery_01oct03.html ** www.sec.noaa.gov
Aralık 2003 25| BİLİ M ve TEKNİK