Teknolojik Cihazlarla Terörü Engellemek
FİLMİN ÖZETİ: 38:00 dk.
Her teknolojik gelişme insanoğlu hayatına önemli kolaylıklar getirmiştir. Teknolojik gelişmeler her zaman nimet olabileceği gibi bazen insanoğlu için bir tehdit unsuru da olabiliyor. Günümüz dünyasının en önemli sorunlarından biri hiç şüphesiz ki terör sorunudur. Terör bazen teknolojiyi de kullanarak hedeflerine ulaşmaya çalışmaktadırlar. Devletler bu tehditlerden korunmak için de bunlara karşı savunma sanayi alanında önemli atılımlar yapmaktalar ve gerek ülkede gerekse dünyada güvenliği sağlamak için çok önemli kaynaklar ayırmaktadırlar. İşte bu filmde tehdit unsuru olan gerek kimyasal gerekse biyolojik silahların özellikleri ve bunlara karşı üretilen sistemlerden bahsedilecektir.
Terör faaliyetlerine karşı üretilen sistemlerden biri Tadar’dır. Adını karanlıkta avını yakalamak için yüksek frekans sinyalleri kullanan Tadarida Bresileris yarasasından alır. Tadar, X ışını cihazı gibi bir çalışma sistemine sahiptir ama daha güvenli bir tarama şekli olan mikrodalga frekanslarından oluşur. Tadar vücudu tarar, vücut sıcaklığını algılar ve ister kemer ister bomba olsun ne varsa tespit eder. Bu sistem gerek havaalanlarında gerekse güvenliğe ihtiyaç duyulan alanlarda kullanılmaktadır. Tespit etme ve savunma sistemi olarak kullanılan diğer bir sistem ise sentinel iki’dir. Bu muhteşem sistem insanlar üzerinde bulunan ama fark edilmeyen kimyasal bileşenlerin tespiti için kullanılır. Üzerinde birçok deliğin bulunduğu bu muhteşem koku algılayıcı tek seferde 40’tan fazla kimyasal gazı tespit edebilir. Güvenliği üst düzey olan hava alanlarında ve sayılı lokallerde kullanılan bu sistem sayesinde patlayıcı üretiminde yer almış kişileri tespit etmede bire birdir.
Bugün dünyada savunma sistemine baktığımızda devletlerin en çok zorlandıkları alan canlı bombaya karşı önlem almaktır. Çünkü nerede ve hangi profilde karşımıza çıkacağı belli değildir. Bu alanda en önemli çalışmalar İsrail’de yapılmaktadır. Dünya da en fazla canlı bomba olayının yaşandığı veya yaşanmaya müsait olduğu yer İsrail topraklarıdır çünkü dünyada en uzak mesafeli şehir içi otobüs seferleri burada yapılmaktadır ve bunun için çeşitli sistemler geliştirmişlerdir. Bu sistemlerden birisi de otobüse binen yolcuların fark edilmeden bir sistem tarafından kontrol edilmesidir. Yolcu otobüse bindiği zaman turnike yolcuyu taratır ve herhangi bir güvenlik sorunundan alarm verir ve şoför kapıyı kapatmasıyla tehlikeli yolcu dışarda kalmış olur. Tehlikelere karşı üretilen diğer bir sistem ise Gardiyum olarak adlandırılan korkusu olmayan bir zırhlı robottur. Bu robotik aracın direksiyonunda hiç kimse bulunmamaktadır. Daha önce programlanmış otomatik bir pilotla havaalanının güvenliği için devriye gezerek bölgeyi koruyor. Gardiyum bir prototiptir. Temel amacı tehditleri tanımlamak ve takip etmesini sağlamaktır. CPS sistemiyle takip eden bu robotik cihaz bulundurduğu kızıl ötesi ışınlarla karanlıkta bir şüpheliyi tanımlayabilir ve onu 77 km/s ile takip edebilir. Şüpheliyi durdurmak için silahlar bile taşır. Her türlü silahı taşıyabilen bu robotik cihaz yeri geldiğinde bir maden detektörü bile monte edilebilir yapıdadır. Terör saldırıları veya tehdit olabilecek unsurlar sadece belli bir bölgeyle kalmayıp daha geniş kapsamlı da olabiliyor. Bu saldırılar fiziksel olarak görünmeyen yapıda da olabiliyor. Tıpkı Sarin Gazı kimyasalı gibi. . Sarin gazı renksiz ve kokusuzdur. Ölürken bile anlaşılamaz. En çok ölüme neden olabilecek bir türden silah olduğu için teröristler için mükemmel bir silahtır. Siyanürden 500 kat daha zehirli bir gaz olup büyük radyasyon tahribatına neden olabiliyor. (Halepçe Katliamı) Bu kimyasal silahın belirtisi akan burun ve gözler, ağız ve burundan kan gelmesi, kusma, koma ve ölümdür.
Yetkililerin amacı hiç şüphesiz ki var olan bir tehdit, kullanılmadan etkisiz hale getirmeye çalışmaktır. Bunun için yapılan bir sistem de Ofro Robotu’dur. Bu robot çevredeki kimyasal reaksiyon veya kimyasal gazları tespit etmek için kullanılan bir algılayıcıdır. 100.000 dolar fiyatındaki bu robotun hızı 7 km/h dir. Belirli bir uzaklıktaki nükleer radyoaktiviteyi tespit etmesini sağlar. Terör saldırıları bazen çantaya yerleştirilen bir bombayla bazen de araca yüklenen kg.’larca bomba ile yapılmaktadır. Savunma sanayisine kafa yoran yetkililer ise her durum ve şarta bağlı bir sistem geliştirmeye çalışmışlarıdır. Bunlardan birisi de araç bomba bulucusudur. Bu cihaz metal ve plastiğe nüfuz eden bir tip radyasyon kullanır. Aracı atometri ile tarar. Araç içindeki maddelerin kimyasal yapısını tanımlayan bir süreçtir. İnsan faktörüne zarar vermeyen bu mobil laboratuvar patlayıcının izini aniden belirler. Yapımcıları araç bomba bulucusunun X ışınlarından daha tesirli olduğunu söylerler. Bu cihaz 30 cm mesafeden bir araca kuvvetli nötron radyasyonu verir. Nötronlar aracın derinliklerine iner ve içindeki gama ışınların ortaya çıkartmasını sağlar. Her kimyasalın belirgin bir gama radyasyonu tanımı vardır. Gama ışın analizi saklı olan her maddenin kimyasal formülünü belirler ve %97 isabet maddenin patlayıcı olup olmadığını tanımlar.
Uzun yıllar çalışan mühendislerin amacı binalarımızı doğal afetlere karşı korumaktı ve genel olarak çalışmalar bu tehdit üzerinde yürütülüyordu fakat unutulan bir şey vardı. Yapılarımızı teröre karşı nasıl savunabiliriz? Nisan 1995 Oklahoma’da patlama sonucunda bir bina çöktü ve 168 kişi hayatını kaybetti. 11 Eylül 2001, Amerika’da ikiz kuleler patlatıldı ve binlerce kişi hayatını kaybetti. Bu olaylardan sonra mühendisler özellikle binalar için de güvenlik önlemleri düşünmeye başladılar ve yeni sistemler geliştirdiler. Mevcut yapıları test etmek ve yeni yapılacak binaların daha sağlam bir şekilde oluşturmak için çeşitli deneylerin yapılması gerekiyordu. Çünkü bu yeni sistemler mevcut binalar üzerinde denenmezdi. Bunun için patlayıcı simülatörü dediğimiz yeni bir sistem geliştirildi. Patlayıcı Simülatörü, bazı durum ve deneylerin yapılması için kurulan bir düzenektir. Aylarca hazırlanamayan bir düzeneğin yerini alarak zamanda büyük bir tasarruf sağlar. Mevcut yapıları ve yapılacak olan binaların güçlendirilmesi için de Linex Polimer madde bileşeni kullanılmaya başlandı. Bu madenin temel görevi bileşimi olduğu maddeyi güçlü ve dayanıklı hale getirir. En basit tanımıyla bir yükseklikte bırakılan ve tuz-buz hale gelen bir tuğlayı, aynı yükseklikte bırakıldığında zıplayabilir hale getirebilir. Peki acil durumlarda asansör ve merdivenleri kullanamadığımız zaman ne yapmamız gerekirdi. Nitekim ikiz kule saldırılarını düşündüğümüz de hangi sistem kuleleri koruyabilirdi. O gün için bu kulelerin kurtarılması imkânsızdı. İşte bu tür durumlarda kullanılan başka bir sistem var buna Kurtarma Aracı Örümcek deniliyor. Bu sistem dağcıların yıllardır kullandığı bir teknolojiye dayanmaktadır. Kaya yamaç yerine binanın yüzeyinden aşağı inmek için tele kenetli bir vücut bağı olarak tasarlanmıştır. Isıya dayanaklı tel, pencere kenarına monte edilen bir hidrolik sisteme bağlıdır. Bu aygıt tek seferde normal kilodaki iki kişiyi (160 kg.) aşağı indirebilir ve hızı 1-2 m/s dir. 3000 dolar fiyatındaki bu örümcek, insanları ancak 50 kat yükseklikten aşağı indirebiliyor.
Ağustos 1988 yılında Amerika Başkanı Bil Clinton tespit edilen bir Bin Ladin kampına füze atılması emrini verdi fakat füze atmak tehlikelere yol açabiliyordu. Diyelim ki oradaki belgeler ve birkaç üst düzey yetkili size canlı lazım. Bu sefer füze atmak problem çıkartabilir. Bunun için özel bir tim görevlendirildi ve bu tim farklı olarak yeni nesil silah kullanıyordu. Bunun ismi Kornırşat silahıydı. Bunu geliştiren İsrailli emekli bir albay Amos Golan’dır. Kornırşat Silahı saldırı görevi için dünyadaki askeri birlikler ve asayiş ile ilgili birimlerin kullanmış olduğu bir silahtır. Aslında teknolojisinin teknik özellikleri ticari bir sırdır fakat basit anlamda mevcut bir silaha birkaç sistemin (kamera, susturucu, lazer, dinamik sistem) eklenmesiyle elde edilmiştir. Gövdelerindeki bu dinamik yapı (döndürülebilir özellik) sayesinde askerler kendilerini göstermeden hedefi kameradan takip ederek atış yapabilirler. Diyelim ki hedefe ulaştınız ve kapıya kadar geldiniz kapının arkasındakilere sağ ulaşmanız gerekiyor. Bunun için kapıya fazla zarar vermek içerdekilerin hayatını riske atabilir. Bunun için daha farklı bir sistem geliştirildi. Buna Saymın Kapı Kırma Bombası denildi. Bu yeni icat tüfekle ateşlendiğinde kapıya zarar vermeden, yani kapı bir bütün halinde menteşelerinden sökülüyor. Sırrı ise saplanıp büyük patlama yaratan plastik bir ok’tur. Kapı patlama şiddetinden yerinden çıkıyor ve yolu açıyor. Kapının tek parça halinde kalması içerde bulunanların yaralanmaması için çok önemli bir özelliktir. Bu filimden de anlaşılacağı üzere yeni savunma sistemleri güvenliğimizi artırmakla beraber teröristlere insansız bir şekilde müdahale etmemize de olanak tanıyor.
AŞAĞIDAKİ SORULARIN CEVAPLARI FİLMİN AYRINTILARINDA VARDIR
1. Teknolojik gelişmelerin yararları olabileceği gibi ne tür zararları vardır?
2. Savunma sistemindeki teknolojik gelişmeler hayatımıza ne tür kolaylıklar getirmiştir?
3. Devlet politikalarında güvenliğin önemi ne derecedir?
4. Bugün savunma alanında terör olaylarına karşı en çok sistem geliştiren ülke hangisidir ve neden böyle bir şeye ihtiyaç duyuyorlar?
5. Terör saldırılarına karşı geliştirilen sistemlerden 5 tanesinin ismini yazınız?
6. Tadar savunma sisteminin teknik özelliklerinden kısaca bahsediniz?
7. Sentinel İki’nin temel görevi nedir ve teknik özelliklerinden kısaca bahsediniz?
8. Devlet birimlerinin en çok zorlandıkları terör saldırısı yöntemi hangisidir, neden?
9. Aracı atometri ile taratan sistemin ismi nedir, teknik özelliklerinden kısaca bahsediniz?
10. Patlayıcı simülatörü hangi ihtiyaçtan dolayı ortaya çıkmış ve teknik özelliğinden kısaca bahsediniz?
11. Linex polimer niçin kullanılmaktadır?
12. Linex Polimerin kullanım alanları nelerdir?
13. Kurtarma Aracı Örümcek sisteminin teknik özelliklerinden kısaca bahsediniz?
14. Çevredeki kimyasal silahları tespit etmek için kullanılan sistemin teknik özelliklerinden kısaca bahsediniz?
15. Savunma sistemi cihazlarından olan Gardiyum’dan kısaca bahsediniz?
16. Sarin Gazı belirtileri nelerdir?
17. Kornırşat Silahı kim tarafından ve ne zaman geliştirilmştir?
18. Kornırşat Silahın teknik özelliklerinden kısaca bahsediniz?
19. Sarin Gazın 3 tane özelliğini yazınız?
20. Saymın Kapı Kırma Bombası nedir ve özelliklerinden bahsediniz?