Su Medeniyet ve Teknoloji İlişkisi

FİLMİN ÖZETİ:39:24 dk

                 18 yy da insanlar denize girmenin depresyondan cüzzama kadar her şeyi iyileştireceğine inanmaya başladılar. İnsanlar banyo makinesi denilen tuhaf bir aletle suya taşınıyorlardı. Bir at tarafından suya çekilen tekerlekli bir kabindi. İçine banyocu denilen bir hemşire ya da bir adam biniyordu. Hasta banyo makinesinin içine giriyordu ve sonra suyun içinde ayakta duruyordu. Suyu batırılıyor ve yaklaşık bir dakika suyun altında tutuluyor ve sonra şaşkınlık içindeyken çıkarılıyordu.  İnsanların asıl sorunu yüzme bilmemeleriydi.

1870’ te bir efsane ortaya çıktı Amerika’nın ilk tahta kaldırımı. Bu tahta kaldırım gerçekten de ticari amaçlı bir yapıydı. Tüccarlar dükkânların da kum istemiyorlardı. Bu yüzden tahta kaldırım inşaatının finansmanını sağladılar. Bu kaldırım 5.000 dolara mal olurken sadece 3,5 metre genişliğindeydi. Ama kasaba büyüdükçe tahta kaldırımı da büyüdü.  Daha yükseğe çıkarıldı ve yüz binlerce ağırlığa dayanabilecek şekilde inşa edildi.  20 yüzyılın ilk on yılında kültürel ve ticari bir fenomen haline geldi.  Bugün tahta kaldırım yaklaşık olarak 20 metre genişliğinde ve yaklaşık olarak 4 mil uzunluğundadır.

Dünya sömürgelerini korumak için sahil boyunca kaleler inşa ettiler. Bunlardan en güzellerinden biride devasa karstilya desembar kostudur. Amerika’daki en eski kaledir.  İspanyollar ilk olarak 1672 de inşa etmeye başladılar. 23 yıl sonra tamamlandığı zaman bu devasa yapıt ortaya çıktı. 11 metre yüksek duvarları deniz taşları ve haçlarla inşa etmişlerdir.  Okyanusun kenarına yapılan 4 metre kalınlığından meydana gelen surlar düşman saldırılarına karşı oldukça güvenlidir.  Eski kale 205 yıllık tarihi içinde hiç düşürülemedi.

Başka teknelerde vardı ancak higens tekneleri donanmalarının bel kemiğini oluşturmaktaydı. Adri HİGENS in tasarladığı bu tekne 12 metre uzunluğunaydı ve tam teçhizatlı 36 askeri ya da 4 tonluk kargoyu gemiden karaya çıkarabilmektedir.  225 beygir gücünde bir motora sahip ve normal olarak v şeklinde bir gövdeye sahip bu tekne kargoyu sahile taşıyabiliyor ve hemen geri çekilebiliyordu.

Şu anda kullanılan son teknoloji üretimi çıkarma tekneleridir.  1987 de hizmete sunulan bu teknenin gövdesi ne suya ne de karaya dokunur.  Bu tekneler hava yastığı üzerinde karada ve denizde rahatça hareket etmesini sağlar. Tekneyi destekleyen plastikten yapılmış bir petek bulunur. Tekneyi kaldırma fanları vardır. Bu fanlar sayesinde tekne havaya kalkar ve hava yastıkları devreye girer.  4 adet motor tekneyi havaya kaldırır.  60 ton yük taşıyabilmektedir. Saatte 50 mil hız yaparak dünya sahillerinin %80 nini dolaşabilir.

Kum aracını Brush mayer icat etmedi sadece daha eğlenceli hale getirdi.  Kum araçlarını icat eden kişi Henry ford dur. 1974 de ilk araba sahile getirildi.  Bayersin bu aracı bilindik araçları hatırlatıyordu. Tek fark daha alçak bir şase vardı. Tek fark bu değildi birde fiberglas kaborta idi. Bu kaborta aracın ağırlığını 600 kilo düşürdü.

1927 yılından başlayarak bilim adamları ultravielo ışınlarını yansıtacak elementler üzerinde çalışmalar yaptılar. 1943 de geliştirilen ve paraambiyikasitin kısaltılmışı olan paba ilk güneş kremiydi.  Maalesef kıyafetleri lekeliyordu ve ayrıca birçok insana içindeki kimyasal maddelerle alerji oluşturdular.

Modern sörfçülüğün geçmişi çok eskilere dayanır. 1920 lere kadar sörf botlarının çoğu ağaçtan el ile yapılırdı. Uzunluğu 5 metreye kadar çıkabilir ve ağırlığı 100 kilo kadardır.  1950 de kendisi de bir sörfçü olan hobby Albert balsa dan sörf boardları yapmaya başladı.

Güneş yüksekte dalgalar parlıyor ve gözlerinizi açamıyorsunuz. Güneş gözlükleri gerekiyor ama sıradan bir tanesi işe yaramaz. Aşırı ışığa engel olmak için hafifçe karartılmış camlar 18.yy dan bu yana kullanılmaktadır. Ama onlar keskin ve yansıyan ışığın yansımaması için bir şey yapamazlar. 20 yy başında polanize camlar kamaşan gözler için bir çareydi. Advin len 1929 da seropanize benzer bir madde için patent aldı. Bu filtre ten yönden gelen ışığı engellemeye yeterliydi

Soğutucu teknolojisindeki ikinci adım ise kendisini soğutan kutudur. Bu anında soğuyan kutudur. Bir meşrubatın sıcaklığını en geç 3 dakikada soğutabiliyordu. Soğutma işlemini başlatmak için dibi basitçe döndürülüyordu.  Kutunun içindeki madde hemen soğutma işlemine başlıyordu.

Başkan garfeild yediği kurşun bulunamamış ve ölüme terk edilmişti. Bu durum büyük düşünür Aleksander Grahambell ili düşündürüyordu.  Bell ilkel bir metal dedektör geliştirdi. Bu dedektör iki mıknatıs arasında metale karşı ses çıkaran ilkel bir aletti. Ancak kurşun o kadar derindeydi ki bell’in cihazı bir ses çıkarmıyordu. Sonunda da garfeild öldü.  Teknolojisi de o kadar basittir ki on dolara imal edilebilmektedir.

AŞAĞIDAKİ SORULARIN CEVAPLARI FİLMİN AYRINTILARINDA VARDIR

1.     Banyo makinesi nedir ne işe yarar?

2.     İlk tahta kaldırım hangi amaçla yapılmıştı?

3.     Tahta kaldırımın bugünkü kullanımı hakkında bilgi veriniz.

4.     Higens teknesi hakkında bilgi veriniz.

5.     Hava yastıklı çıkarma gemisi hakkında bilgi veriniz.

6.     Kaleler ne için inşa edilmiştir?

7.     Güneş gözlüğünün tarihi hakkında bilgi veriniz.

8.     Güneş kreminin gelişimi hakkında bilgi veriniz.

9.     Kum aracı nedir?

10.  Sörfçülük nasıl gelişmiştir?

11.  Kendisini soğutan teneke kutu hakkında bilgi veriniz.