Plastiklerin Okyanus Sularını ve Çevreyi Kirletme Döngüleri
Su Kirliliği günümüzün en önemli çevre
sorunlarından biridir. Diğer çevre sorunlarında olduğu gibi su döngüsünün kendini
yenilemesi çok daha zordur. Yani suyu kirletme adına yapılan her şey geri
dönüşü olmayan bir iz bırakır ki bu da en önemli yaşam kaynağı olan suyu
kaybederek yaşamı tehlikeye soktuğumuz anlamına gelir. Su insanlar için
doğrudan yada dolaylı olarak yaşamın temel taşlarından birini oluşturur.
Yer altı sularının ve akrsuların
lağım suları, sanayi atıkları vb. nedenlerden dolayı kirlenmesi sonucu içme
suyu sıkıntıları, bazı popülasyonların tehlikeye girmesi gibi sonuçlar oluşur.
Okyanus, göl ve denizlerin
kirlenmesine ise daha çok katı çöpler(plastik) neden olur. Bu da okyanus
ekosisteminde bazı canlıların plastik gibi inorganik çöpleri besin ağına
taşımasıyla bütün canlılara zarar verir. Ayrıca atmosferdeki karbondioksit
birikimi okyanusların asidik özellik kazanmasına neden olur. Bu da başta
kabuklu canlılar olmak üzere bir çok canlının yaşamını olumsuz etkiler.
Meksika veya resmî adıyla Birleşik Meksika Devletleri, yüzölçümü 2.000.000
km2'ye yakın olan bir Kuzey Amerika ülkesidir. Meksika kıyıları resif
bakımından zengin bir yerdir. Mercanlardan ve deniz bitkilerinden oluşan bir
cennet…
Uluslararası bilim uzmanları ve araştırmacılar son zamanlarda bu bölgedeki
resif kaynaklarının tehlike altında olduğunu tespit etmiş ve bunun sebeplerini
öğrenmek için araştırmalara başlamışlardır.
Kıyı şeridi ekonomisinin geliştiği Meksika, tabi olarak insan kaynaklı
atıklara maruz kalmaktadır. Bu atıkların ana kaynağının nerden geldiğini bulmak
için tatlı su kaynaklarının denize karışan yerlerini bulmaya çalıştılar.
Mayaların yaşadığı bilinen bu alanda bir çok su göleti mevcuttur. Yeraltı suları dikkat çekici bir oluşumla
birbirine bağlı kanalarla birleşmektedir. Turistik merkezlerin su ihtiyacı
buralardan karşılanmaktadır. Su ilerlerken bölgedeki kirleticilere maruz
kalıyor.
Uzmanlar bir dizi araştırma yaparak insan atıklarının yarattığı tehlikenin
haritalarını çıkardı. Bir patoloğun yaptığı araştırma bazı balık türlerinde
salgın hastalıkların ciddi seviyeye geldiği idi. Atlantik çizgili levreği bu
bölgede en çok avlanan ve tüketilen bir balık türüdür. Bu balık türünde
saptanan enfeksiyon denizdeki kirleticilerin canlılar
üzerinde oradan da insana bulaşan bir salgının habercisi idi.
Deniz plankton artışı, mikroskobik deniz bitkileri ve alglerin nüfus artışı
rahatsız edici bir değişimdir, buda yazın sıcak zanlarında deniz oksijen
miktarının düşmesine sebep oldu. Planktonların çok fazlalaşması, fabrikalar ve
kirli su arıtma tesislerinden bırakılan atıkların gübre görevi görüp bu artışı
destekliyor.
Kimyasal gübrelerin kullanımı son yıllarda bu bölgede yaşayan ve çalışan
insan sayısının üç katına çıkması ile birlikte arttı. Hemen her yerde besleyici
denilen kimyasallar dikkatsiz bir şekilde nehirlere akıtılarak körfeze taşınıyor.
Sonuç olarak burada ve diğer her yerde ölü adı verilen türlerin hızlı bir
şekilde kaçamayıp oksijen yetersizliğinden ölmeye başlıyor.
Bölgenin dışında besleyici sorununa karşı bazı çözümler deneniyor.
Çiftçiler tarlalarındaki ürünleri değiştirmeye teşvik ediliyor. Böylece
akarsuya daha az sızıntı olacak ,kapalı bölgelere
bahçeler ve seralar kurularak sızıntı önlenebilecekti.
Tatlı sulara karışan şeyler bir deniz balıkçısı olan Albatros için çok zor
bir durumdu. Bu balıkçılın üzerinde yapılan araştırmalarda büyük oranda plastik ve sanayi atıklarla
dolduktan sonra midelerinin küçülerek beslenememeleri ile öldükleri ortaya çıktı.
Yaklaşık 60 yıl ömrü olan bu türün ölümlerinin sebebi plastiklerdir. Okyanuslar
her geçen gün plastik çöplüğüne dönüşmektedir. Plastik polimerleri biyolojik
olarak ayrışmaz, geri dönüşümü yoktur. Bunların bir bölümü büyük gemilerin bir
bölümü karadan atılan atıklardır.
Modern hayatın en fazla kullanılan yan ürünü karbondioksitin de bir çoğu sulara bırakılıyor, özellikle okyanuslara. Bunun etkileri
gerek deniz canlıları gerekse bunlarla beslenen diğer canlılara büyük etkileri
oluyor.
Günlük hayatımızda yaptığımız tercihlerle haliçlerin ve mercan resiflerin sağlıklara arasında bağlantıyı göremiyor olabiliriz. Âmâ biraz yakından bakarsak eğer onların orda keşfedilmeyi beklediklerini görürsünüz.
Aşağıdaki Soruların Cevaplarını Bu Filmde Bulabilirsiniz: