Kurbağaların Çevreye Uyumu Ve Evrimi 45 Dakika


            Kurbağalar 250 milyon yıldan uzun süredir dünyada yaşıyorlar. Suyun ötesindeki dünyaya geçmeyi başarmış ilk canlılardandır. Balık benzeri başlangıçları dünyadaki gelişimlerini etkilememiştir. Kurbağaların her biri kendine has birçok farklı tür patlaması şeklinde evrimleşmişlerdir.

            Bu ufak zaman yolcuları dinozorlardan, asteroitlerden ve buzul çağlardan müthiş bir uyum becerisiyle sağ kurtulmuşlardır. Dinozorlardan daha uzun yaşayan bu küçük yaratıklar vahşi doğada çeşitli nedenlerden dolayı yok olma tehlikesi ile karşı karşıyalar. Hatta birçok türü yok olmuştur.

 

 Bilim adamları, 20. yüzyılın son yarısında, tüm dünyada amfibi sayısında ve türlerinde tehlikeli boyutlarda bir azalma görüldüğünü belirtmektedirler. Azalmanın birçok faktöre dayandığını öne sürmektedirler: Taze su ekosistemlerinin kirlenmesi, sürekli artan insan nüfusu nedeniyle yaşam alanlarının yok olması ve tahminen, ozon azalması nedeniyle artan morötesi ışınma. Amfibiler gösterge türleri ya da sağlıkları yaşadıkları alanın ekosisteminin sağlıklı olduğunu gösteren türler olarak bilinmektedir. Sayıları azaldıkça, tüm dünyadaki sağlıklı ekosistemlerin de sayısı azalmakta ve sonuçta bu da birçok başka hayvan ve bitki türünün azalmasına neden olmaktadır.

 

Ölümcül kitrit kurbağaları yok ediyor. Kurbağaların çağlara göğüs germesine harika hayatta kalma taktikleri olanak sağlamıştır. Ama kitrit eşi benzeri görülmemiş bir hızla yayılıyor ve kurbağaları yok ediyor. Kurbağaların sağlıklı olduğu yerler tükeniyor. Bilim insanları hala BD virüsünün neden olduğu bu hastalığın nasıl işlediğini ve yayıldığını çözememişler. Avustralya da yapılan bir araştırmada bir yıl içerisinde amfibi kitrit ve kuraklık nedeniyle 7 türün kaybolduğu birçok türün ise risk altında olduğu gözlenmiştir. Panama’ da ise durum daha vahim. Bilim adamalarının çalışmalarına göre on yıl içinde Panama’ da ki tüm kurbağalar yok olacak.

 

           Amfibilerin bazıları ise akıllara durgunluk veren bir değişime uğramaktalar. ABD’ de 13 yıl önce bir grup öğrencinin yaptığı kurbağa yakalama çalışmalarında buldukları bunun bir kanıtıdır. Fazladan bacakları olan, eksik bacakları olan ve doğaya meydan okurmuş gibi görünen biçimsizliklere sahip kurbağalara rastladılar. Bunun gibi ülkenin dört bir yanından endişe verici raporlar alınmıştır. Bazılarına parazit sebep olduğu bulunsa da bazılarının bulunduğu ortamda herhangi bir parazite rastlanmıyor ve sebebi bulunamıyor.   

Sulardan örnek almak için en iyi yerler kıtaların ortası, bataklıklar ve gölcüklerdir. Bilim adamları buralarda leopar kurbağalarını arıyorlar. Bunların sayıları azalmaktadır. Bu canlılar sağlıklı görünüyor. Ancak üreme organlarında anormallikler görüldü. Bazı erkek leopar kurbağaların testislerinde yumurtalar gelişiyor. Bunlar hermafrodit canlılardır.

    Amerika da tarımda yabancı otlarla mücadele etmek için kullanılan atrazin ilacının bu kurbağalara zarar verildiği düşünülüyor. Bunu ispatlamak için atrazinli ve normal sularda yaşayan leopar kurbağalarını k Normal sulardaki erkek leopar kurbağaları normaldi. Ama atrazinli sulardan alınan erkek leopar kurbağalarının hepsinin hermafrodit olduğu görüldü. Yapılan araştırmalarda atrazin ilacının testosteron hormonunu östrojene dönüştürdüğünü gördüler. Günlük yaşantımızda kullandığımız suyun içindeki kimyasalların etkisini ortaya çıkarmak çok zordur. Hayvanları etkileyen kimyasallar bizi de etkiler. Aşırı klorlu sulardan içen kadınlarda düşüklerin çok fazla olduğu görülüyor. Bu suların erkek üreme sistemleri üzerindeki etkileri inceleniyor. Birçok yerden sperm örnekleri alındı. Bazı yerlerdeki sperm kalitesinin çok düşük olduğu görüldü. Acaba bu kalite düşüklüğü hava kirliliğinden kaynaklanıyor olabilir mi idi. Ama bu düşük kaliteli spermlerin alındığı bölgede havanın daha temiz olduğu görüldü. Ama bu bölgelerin çevrelerinde çiftlikler vardı ve bundan dolayı kimyasallar çok kullanılıyordu. Peki bu kimyasallara erkekler nasıl maruz kalıyordu. Araştırmalar bütün erkeklerin aynı musluk sularından bu kimyasalları aldığını gösteriyordu. Erkeklerin bu kimyasallardan korunması için bu sulara hiç kimyasal katılmamalı. Tarımda kullanılan gübreler ve diğer çeşitli kimyasallar tarımdan daha iyi verim almak için kullanılıyor. Bu kimyasallar sulara ulaşıyor. Bu kimyasalların karıştığı sulardaki canlı türleri zarar görmektedir. Bunun için mümkün olduğunca doğal gübreler kullanılmalıdır.

 

Aşağıdaki Soruların Cevapları Filmin Ayrıntılarında Vardır.

1.            1.Kurbağalar neden önemlidir?  

2.      Kurbağalar nasıl evrimleşmişlerdir?  

 

3.      Gezegenimizdeki en yaygın kurbağa türleri hangileridir?

 

4.      Kurbağaların düşmanlarından korunmak için geliştirdikleri korunma mekanizmaları nelerdir?  

 

5.      Kurbağaların beslenme ve üremeleri nasıl gerçekleşir?

 

6.      Kurbağaların tıp dünyasındaki önemi nedir?  

 

7.      Son zamanlardaki amfibi sayısındaki ciddi azalmaların nedenleri nelerdir?  

8.Amfibik kitrit salgınına neden olan virüs nedir?  

9.      Hangi bölgedeki kurbağalar daha çok risk altındadır?

 

10.   Amfibileri vahşi doğaya tekrar kazandırmak için çalışmalar yapılıyor mu?

       11.Atrazin hangi amaçla kullanılır?

   12..Atrazin leopar kurbağalarına ne gibi zararlar verir?

   13..Erkeklerin sağlığı için musluk sularına ne yapılmalıdır?

   14.Sulardan en iyi örnekler nerelerden alınır?

   15.Tarımda kullanılan kimyasallar sulara nasıl ulaşıyor olabilir?

   16.Kimyasallardan korunmak için tarımda ne tür gübreler kullanılmalıdır?

   17.Aşırılı klorlu sulardan içen kadınlarda hangi olumsuzluklar görülür?

   18.Günümüzde endüstri ve kanalizasyon atıkları sulara bırakılmaktadır. İlerde su sıkıntısı ile baş başa kalabilir miyiz? Nedenleri ile anlatınız.

  

 

AYSUN AKBAŞ FEN BİLGİSİ ÖĞRETMENLİĞİ 4. SINIF