KAÇIK PROFESÖRLERİN KISA BİLİMSEL
ÇIKARSAMALARI VE PRATİK AÇIKLAMALARI(33)
Günlük
hayatımızda yaşadığımız bazı sorun veya olağan durumlar ile ilgili konulara
bilimsel açıdan yaklaşımı deneysel olarak izah etmeye çalışan profesörlerin
deneylerinden bir kaçını bahsedecek olursak;
Yürüyüş
Yürüyüş esnasında anatomik olarak mantık
yürütüldüğünde bunun esasında iki ayağın yerden kesilmemesi durumu söz
konusudur. Ancak tempo arttırıldığında ve durum koşuya döndüğünde ayakların
yerden kesildiğini görebilmekteyiz. Bilim adamları için yeni bir yürüyüş
mantığı, yürüyüşü hızlandırıp koşu kavramına sokmadan ama koşu esnasında olduğu
gibi ayağı yerden kesmeye yönelik yeni bir yürüyüş tarzı geliştirmekti. Ancak
bunun deneyini sıradan insanlar üzerinde uygulamaya kalktıklarında başarısız
olduklarını gördüler.
Isırgan Otu veya Arı Sokması
Bilim
adamları bu deneyleri kendi üzerlerinde denemişlerdir. Amaç ısırgan otunun veya
arı sokmasının cilt de meydana getirdiği acıyı dindirmek. Kendi üzerlerinde
uyguladıkları yöntemlerde ısırgan otunun tahriş ettiği bölgedeki acının başka
bir bitki, arı sokması sonucu oluşan tahrişlikten kaynaklı acının ise temelinde
kimya moleküllerinin esas olduğu bazı bitki veya çözeltilerin söz konusu
bölgeye teması ile dindirildiğini tespit etmişlerdir.
Suyun Kum Taneciklerini Bir Arada Tutması
Plajlar da
hemen hemen herkesin yaptığı kumdan kalelerin oluşturulmasında suyun
etkisinin bilimsel boyutunu incelemişlerdir. Bu durumun esasında suyun yüzey
gerilimi olduğunu tespit etmişlerdir.
Futbolda Topun Kavis Alması
Futbolda bazı futbolcuların topa kavis vererek
falso denilen topun değişken yön çizmesinin sebeplerini incelediklerinde topa
vuruş noktası ve topun gidiş yönünün bunda etken olduğunu yaptıkları yapay bir,
futbol topuna kavis verebilen mekanik araçla tespit etmişlerdir. Bunun için
canlı bir futbol müsabakasını inlemişlerdir. Bu futbol maçında bekledikleri
kavisli bir vuruş görememişlerdir. Bunun için topa kavis verebilen bir alet
kullanmışlardır.
Sıvının
Aniden Donması
Bu
deneyde bilim adamları bir şişedeki sıvının dolaptayken donmamış olmasına
rağmen dışarı çıkartıldığı anda buz kristallerine dönmesindeki gerekçeyi
incelemişlerdir. Soğutucuda bir müddet bekletilen içeceklerin dışarıda sıvı
haldeyken karıştırıldığı an donması olayını inceleyen bilim adamları bunun için
basıncın düşmesiyle donma ısısının 0 derecenin altına düşmesine
bağlamaktadırlar. Aynı şekilde dışarı çıkartılan sıvının basıncın artması
sonucu karıştırılmasıyla donma ısısının yükselmesi nedeniyle donduğunu tespit
etmişlerdir.
İnsanlarda
Feromon Kullanımı
Bu
araştırmada bilim adamları, insanların köpekler gibi yakın tanıdıklarının
kokularını tanıyabildiklerini tespit etmişlerdir. Bu durum beynin en ilkel
kısmı olarak bilinen koku alma bölgesince tanımlanabiliniyor.
Kuşların Uyurken Daldan Düşmemesi
Bilim
adamları bu deneyde ise kuşların uyurken neden ağaçtan yada kondukları bir
uzantıdan düşmediklerini incelemişlerdir. Bu durumun, gece ve gündüz incelenen
kuşların anatomik kaynaklı bir özelliklerinden ileri geldiğini tespit
etmişlerdir.
Merdiven Kullanımı
Merdiven
kullanımının en optimum boyutunu inceleyen bilim adamlarına göre merdiven
kullanımının en güvenli ve kolay kullanılması için bazı kurallara uyulması
gerekmektedir. Hatta merdiven kullanımının kurallarına yönelik epey bir
bilimsel açıklamalar içeren kaynaklar yazılmıştır.
Böceklerin
Besin Değerleri
Bu
çalışmada bilim adamlarına göre böcek yemek her ne kadar çok ender görülen bir
hobi olarak kabul edilse de kesinlikle çok yararlı bir besin kaynağı olarak
kabul edilmektedir. Bilim adamlarına göre sığır etinden daha fazla protein
içermektedir. Ayrıca protein kalitesi olarak da sığır etinden üstün durumdalar.
Ayrıca diğer besinlerde eksik olan tüm aminoasitlerin bu böceklerde mevcut
olduğunu hatta sadece cırcır böceğinin yenmesiyle eksiksiz protein temin
edilebilineceğini tespit etmişlerdir.10 yıl öncesine kadar çiğ balık yemeyi
düşünemeyen bir toplumda, günümüzde milyonlarca dolarlık harcamalar yapıldığını
bildiren bilim adamlarına göre artan nüfus ve kalitesiz besinler nedeniyle
ileride birçok toplum tarafından besin kaynağı olarak böcek yenilmesi imkansız
gözükmüyor. Gelecekte protein
krizlerinin yaşanma ihtimali ve dünya kaynaklarının hızla tükenmekte olması bu
durumu kanıtlar cinsten. Ayrıca böceklerin çok farklı ekolojik çevrede
yaşayabilmeleri de bu düşünceyi desteklemektedir.
Ateş
Elde Etmenin Bir Yöntemi
Bilim adamları alt kısmı çukur olan bir
alüminyum kutu ve çikolata aracılığıyla ateş elde etmenin mümkün olduğunu
tespit etmişlerdir. Bunun için çikolatanın yaklaşık 20 dakika boyunca alüminyum
kutunun altına sürtülmesi gerekmektedir. Bunun sonucunda ise alüminyum kutunun
alt kısmının ayna özelliği kazandığı görülür. Bu yapay ayna ile güneş ışığını
kullanarak ateş elde etmek mümkündür.
Aşağıdaki
Soruların Cevapları Filmin Detaylarında Mevcuttur
1-Yürüyüş
yaparken ayağın yere batığı anki duruma ne denir?
2-Isırgan otunun
meydana getirdiği tahriş kaynaklı acının dindirilmesinde hangi bitki
kullanılmıştır?
3-Isırgan otunun
meydana getirdiği tahriş kaynaklı acının dindirilmesinde kullanınklan bitkinin
etken olmasının sebebi nedir?
4-Arı
sokmalarında sokulan bölgeye uygulanan ısırgan otu yaprağı acıyı neden
dindirir?
5-En yapışkan
(ideal) kumu elde etmek için su/kum oranı ne olmalıdır?
6-Topun kavisini
görebilmek için bilim adamları hangi ülkede düzenlenen bir futbol müsabakasını
gözlemlemişlerdir?
7-Topun kavisli
hareketinde topun etrafındaki hava akımı dengesini bozan gücün bilimse adı
nedir?
8-Soğutucuda
soğutulmuş bir içeceğin dışarıda iken karıştırılması sonucu aniden donması
olayına ne denir?
9-Yapılan
deneylerde insanların kendi kokularını tanıma düzeyinin olasılık boyutu nedir?
10-yapılan
deneylerde insanların yakın tanıdıklarının kokularını tanıma düzeyinin olasılık
boyutu nedir?
11-Merdiven
kullanımında her 1 metre yükseklik için merdiven ayağını dayandırıldığı
duvardan ne kadar uzakta tutmak gerekir?
12-Merdiven
güvenliğine dair kaç sayfalık tasarı yazılmıştır?
13-Böceklerde
protein oranı nedir?
14-İnek öküz
gibi büyük baş hayvanların yedikleri otun %kaçı proteine dönüşmektedir?
15-Böceklerin
yedikleri besinlerin % kaçı proteine dönüşmektedir?
Emrah ÇUBUKÇU
/Biyoloji 5.Sınıf