Kozmik Çarpışmalar Galaksiler Çarpışıyor

 

       Çarpışma şiddeti büyüdükçe yıkım etkisi katlanarak artar. Dünyamızdan uzaklaşıp evrenin derinliklerine doğru ilerlediğimizde çarpışmalar ve tesirleri inanılmaz boyutlara ulaşır.   Çarpışmalar sırasında oluşan devasa havai  fişek gösterilerine benzeyen patlamalar evrende kara deliklerin oluşmasına neden olur. Peki bu şiddetli çarpışmalardan nasıl haberdar oluyoruz? Zaman içinde gözlemlenen her galaktik çalışma insanoğlunun everenin çalışma sistemine bakış açısını genişletti. Hayal edilebilir en büyük çarpışmalar evrende en geniş kitleye sahip galaksiler arasında meydana gelmektedir. Bir  galaktik çarpışma tahmin edilemeyen birçok yıkıma neden olur. Yıldızlar çarpışır gezegen ve tüm yaşam formları yok olur.  

 

      Bir galaktik çarpışmanın ne ifade ettiğini anlayabilmek için öncelikle bir galaksini yapısı ve boyutu hakkında fikir sahibi olmalıyız. Gaz ve toz ihtiva eden gezegenler ve bir yıldız topluluğu. Samanyolu galaksisi 100 milyon yıl ışık kat edilerek geçilebilir. Bir ışık yılı basit tanımıyla ışığın bir yılda kat ettiği mesafe olarak bilinir. Evrendeki galaksiler Big Bang’ den sonra yıldız toplulukları ve yıldızlar arası gaz bulutlarından oluşmuştur.Bu ilk galaksiler küçüktü ,Samanyolu galaksisinin yaklaşık onda biri kadar. Bu cüce galaksiler kendilerini evrende sıkı bir trafik içinde bulmuştur. Küçük galaksiler çarpışıp birleşerek daha şekilli galaksiler haline gelmiştir.

 

      Astrologlar bu galaksi sınıflamasını NASA’nın en büyük teleskopu Hubble borçludur. Hubble galaksilerin ana sınıflandırmasını yaparken düzensiz formda olanların daha dikkat çekici olduğunu belirtmiştir. Bilim adamları bu düzensiz formları araştırmaya başladı. Bir teoriye göre  

 bunlar şiddetli bir bölünme ve kaosun görüntüsüydü. 

Düzensiz formlar kategorisi birçok şekli içine alır. İçinde bulunan yıldız yapısı nedeniyle bölünmüş içlerinde delikler bulunan delikler bulunan küçük galaksiler  ve daha birçok çeşit galaksi bu kategori altında tamamlanabilir.

 

    Düzensiz formdaki galaksiler Galaktik çarpışmanın bir kanıtıdır. Peki evrendeki diğer nesnelerde çarpışıyor mu ?

 

     Evrenimiz devasa gök cisimleri arasındaki destansı  bir savaşa ev sahipliği yapan bazen bir çocuk bahçesi bazen de bir mezarlık gibidir. Şu senaryoyu bir düşünün. Dünyada nerdeyse 3000 ışık yılı uzakta milyonlarca yıldır aynı yörüngeyi paylaşan iki kardeş yıldız,zaman içinde ışık hızında dönerken birbirlerine yaklaşırlar  ve bir gün çarpışarak saniyenin binde biri kadar bir sürede yok olur ve dünyamızın manyetik alanını etkileyen ozon tabakasının bir kısmını delen ve önüne gelen her şeyi yok eden bir şok dalgası yaratırlar. Bu senaryo bazı astrolog  fizikçilere

 göre nötron olarak tanımlanır. Bu tarz çarpışmaların en şiddetlileri nötron yıldızları arasında meydana gelir. Nötron yıldızları: ömrü sona ermiş devasa yıldızların artıklarından oluşan yıldızlardır.

 

        Gerçekte çarpışma olayı çok kısa süren bir olaydır. Bu da yaşamımız boyunca bu olaya birkaç defa tanıklık edebileceğimiz anlamına gelir.Bu durumda astrologlar yıldız çarpışmalarına hiç tanıklık etmeseler bile yarattığı yıkıma bakarak bunu bir yıldız çarpışması olduğunu bilebilirler.  Sadece nötron çiftleri değil tüm diğer yıldızlar yaşamlarının başlangıcından itibaren sert etkili olaylara neden olurlar. Bir yıldızın karmaşık yaşamı moleküler bir bulutun ölümüyle başlar. Güneş sisteminde bulunan tüm gezegenler ve diğer gök cisimleri bu çarpışmaların bir eseridir.

 

       Kozmik çarpışmalar sadece büyük  kütleli gök cisimleriyle sınırlı değildir. Bazen kozmik çarpışmalar ölümcül enerji bulutları arasında yaşanabilir. Kara delik adı verilen devasal nesneler uzaya ölümcül bir radyasyon yayarlar. 3C321 bir kara delik fırtınasının tespit edildiği ilk galaksidir. Ancak kara delikler gerçek delikler değildir, yoğun ve büyük objelerdir. 

RA:Kara delikleri tespit etmek için kullanılır.

 

                                         

                                    Aşağıdaki Soruların Cevapları Filmin Ayrıntılarında Vardır:

 

 1-Şiddetli çarpışmalardan nasıl haberdar oluruz ve bunlar bizi nasıl etkiler?

 2-Bir galaktik çarpışmanın ne ifade ettiğini anlayabilmemiz için bilgi sahibi olmamız gereken konular nelerdir?

 3- Samanyolu galaksisi içinde neleri barındırır ve özellikleri nelerdir?

 4- Işık yılı nedir ?

 5- Geçmişte evrenin ilk günlerinde etkileşimler daha fazlaydı bunun nedeni nedir?

 6- Astrologlar bu galaksi sınıflandırmalarını neye borçludur?

 7-Galaksileri düzensiz forma sokan etmenler nelerdir?

 8-Düzensiz formlar kategorisi hangi şekilleri içine alır?

 9-en şiddetli çarpışma hangi yıldızlar arasında meydana gelir?

 10-Uzaydaki gama ışınlarını tespit edebilen aletlere ne denir?

 11-NASA 2004 yılında patlamaları daha iyi takip edebilmek için hangi teleskopu icat etti ?

 12- Bir yıldızın karmaşık yaşamı ne zaman başlar?

 13-İlk yıldız formu ne zaman oluşmuştur?

 14-Bir kara delik fırtınasının tespit edildiği ilk galaksi hangisidir?

 15-Kara delik terimini ilk kez ortaya koyan bilim adamı kimdir?

 16-Neden x ışıması ile ilgili gözlemleri yeryüzünde yapmıyoruz?

                           

                                                     

                                                              KÜBRA ALTUNKAYA FEN BİLGİSİ ÖĞRETMENLİĞİ (İ.Ö) A-4