Küçük Bilginlerin
Deneyleri 2(13 Dakika)
Beşinci deney; bir cismin suyun
basıncıyla yukarı kaldırılması. Önce plastik bir pet şişenin altı delinip ucu
bir balon ile sıkı bağlanır. Hortum deliğe konulur. Hortumun diğer ucuna huni
yerleştirilir ve bu huniye su doldurulur. Su dolduruldukça balon şişer. Pet
şişenin üst kısmına doğru yükselir. Ve üste bırakılan kitabı yukarıya doğru
yükseltir. Suyun bu basıncına hidrolik basınç denir. Altıncı deney; buradaki
deneyde önce bir kâğıttan uçak yapılıp uçuruluyor. Fakat pekiyi bir uçuş
olmadığı görülmüş. Daha sonra kâğıt uçağın her bir kanadı üzerine flaplar
yapılmış. Tekrar denediğinde daha iyi bir uçuş olduğu görülmüş. Bu sistem normal
uçaklarda da mevcuttur.
Yedinci deney; suyun basıncı, bu
deneyde önce bir pet şişede sırasıyla üst üste gelecek şekilde ve her birinin
arasına bir miktar mesafe bırakılacak şekilde delikler açılır. Ve bu pet su ile
doldurulur. En alttaki delikten fıskiye daha uzağa fırlattığı görülür. Yani
alttaki delkten duyun basıncı daha fazla olduğu tespit edilmiş. Bu durum
havuzlarda ve göllerde de geçerlidir. Sekizinci deney; sıcak ve soğuk havanın
şişirilmiş balon üzerindeki farklı etkileri. Önce normal şartlarda 68 cm
çapındaki şişirilmiş bir balon bunu derin dondurucuda bir müddet
beklettiğimizde balonun daha çok küçüldüğü görülmüş. Sonuç olarak sıcaklıkta
hava genleşir ve hacim artar. Soğukta ise tam tersidir. Dokuzuncu deney; güneş
ışığının bitki büyümesi üzerindeki önemi. Önce kibrit kutusu şeklindeki kartona
biri sağda diğeri sola gelecek şekilde küçük pencereli raflar kutuya
yerleştirilir. Ve fasulye tohumu bir kavanoz içinde kutunun en alt kısmına bırakılır.
Kutunun üstü açık kalacak ve güneş ışığı alacak şekilde bir yere bırakılır. Ve
bu fasulye tohumu çimlenerek rafların penceresine yönelir. Farklı yerdeki
pencerelerden zigzag çizerek dışarı çıkar ve güneş ışığının geldiği yöne doğru
yönelir.
Onuncu deney; yuvarlak huni şeklindeki
bir tencereden bir misketi elimizi sokmadan nasıl çıkarabiliriz. Bu tencereyi
önce yavaş yavaş daha sonra hızlandırarak çevrilir, misket içine döndükçe
yükselir ve fırlayarak dışarı çıkar. Bundan yola çıkarak parklardaki oyuncak
trenlerin hızlı bir şekilde dönemeç yapıp düşmediği görülmüş. Bunun sebebi ise
merkezkaç kuvvet ve hızdır.
Aşağıdaki
Soruların Cevapları Filmin Ayrıntılarında Vardır.
1- Suyun basıncının derinliği ile nasıl
bir bağlantısı vardır?
2- Soğuk ve sıcak ortamın havanın
basıncı üzerinde nasıl bir etkisi vardır?
3- Uçaklardaki flapların önemi nedir?
4- Bitkinin güneşe yönelmesine ne
denir?
5- Göz bebeği karanlıkta neden büyür?
6- Göz bebeği aydınlıkta neden küçülür?
7- Su katı halde neden daha hafiftir?
Davut
ARABÎ EĞİTİM BİYOLOJİ 5.SINIF