Kutup Biyomundaki
Canlıların Hayat Döngüleri ve Kazandıkları Evrimsel Özgünlükleri
Kutup ayıları kış uykusunda
kaybettikleri kiloları tekrar geri almaları gerekir. Bu yüzden kalori zengini
fokları avlarlar. Yetişkin bir kutup ayısının ağırlığı 600 kiloyu bulur.
Yaklaşık olarak 30 yıl ömürleri vardır. Bir oturuşta 45 kilo kadar et
tüketirler. 5 ay boyunca karla kaplı ininde kalırlar. Bu süre içinde hiçbir şey
yemez ve içmezler. Bu süre zarfında hayatta kalmayı başarırlar ve aynı zamanda
dişi olanlar hamileliği devam ettirirler. Kutup ayısı 5 ay boyunca ininde kendi
atıklarını geri dönüştürebiliyor. İnanılmaz bir biyokimyasal işlemler sayesinde
vücutlarında ki üreyi protein ve suya dönüştürebiliyorlar. Kutup ayıları
muhteşem bir şekilde karla kaplı alanın sahiplenmişlerdir. Kutup ayılarının
kürkünde renksiz kıllar vardır. Sıcaklık çok değerli ısı emen kara
deliklerinden geçer. Kutup ayıları çok yağlı fokları yediklerinde derilerin
altında 10 cm yakın yağ tabakası
oluşturmaktadır. Güneş ışığı ayının kürkünde yansıdığı için beyaz görünürler
değerli sıcaklık iki noktadan kaybederler. Bu noktalar ayak tabanı ve burundur.
Bunlar kutup ayılarının zayıf noktalarıdır. Kutup ayıları sıcaklıklarını iyi
korurlar. Yazın serinlenmek için durup dinlenirler. Buzul cağında hayatta
kalmayı başaran ve soğuğa iyi uyum sağlamış kar tavukları vardır. Tüyleri
gagasının bittiği yerde başlar ve pençelerine kadar devam ederler. Kar
tavuğunun tüyleri sıcak manto gibidir. Ancak kar tavukları da iki noktadan ısı
kaybederler bu noktalar yüz ve ayaklarıdır. Kışın karla uyumlu beyaz tüylü
görünürler. Yazın ise toprağın görünmesi ile birlikte kahverengiye bürünürler. Mis
öküzleri yeni biten otları kemirirler. Buzul çağın mirasları olan mis öküzleri
bir zamanlar mamutlarla birlikte dolaşırlardı. Keçi ve koyun ile akraba olan
mis öküzleri 12 bin yıl önce kutuplarda hüküm sürmüşlerdir. Mis öküzleri çok
ağır otlanan hayvanlardır. Tundraya yayılmış liken ve diğer küçük otlarla
beslenirler. Karınlarını doyurmak için günde 2 km yol kat ederler. Sibirya’dan Norveç e
doğru sıcaklık arttıkça buz kütleleri ayrılmaya başlar. Bu buz kütleleri
dünyanın sıcaklık derecelerini ayarlamakta büyük rol oynarlar. Güneş
ışınlarının %80 nı yansıtır. Küçük deniz kuşları hayatlarının çoğunu denizlerde
geçirirler. Plankton ve kabuklularla beslenirler. Su yüzeyinde uyurlar ama yaz
aylarında çiftleşmek için karaya akın ederler. Milyonlarcası toplanır. Kaya ve
çalılar arasında yuva yaparlar. Çiftleşmek için burunlarını sürter gibi
gagalarını birbirlerine vururlar. Çiftleştikten sonra erkek gider. Dişi yuvada
kuluçkaya yatar. Tundrada ki çiçeklerin açılması ile birlikte yoğun göç başlar.
Bunların başında ren geyikleri gelmektedir. Yılda iki kez göç ederler. Bir
günde 55 km yol kat ederler.
Binlerce ren geyiği yazın otlanmak üzere kuzey kutbunda ki tundralara gelirler.
Ren geyikleri likenlerle beslenirler. Haziran ortasında çoğu dişi ren geyikleri
doğum yapar doğum yaptıktan bir saat sonra yavru annesinin peşine takılıp
gider. Bir günlük olduğunda yavru bir insandan daha hızlı koşar. İletişim
kurmak için vücut dili ve seslerini kullanırlar. Göç rekorunu elinde tutan
kuzey kutbu kırlangıcıdır. Kuzey kutbu kırlangıcı yaşayan hayvanlardan daha
fazla göç eder. Bir yılda kuzey kutbundan göç edip geri döner. Yaklaşık olarak
35 bin metre yol alırlar. Kuzey kutbu tilkileri çukurlarda yaşarlar. Anne baba
yavrularını burada büyütürler bir tilki çukuru 300 yıllık olabilir bu çukurun
yüzlerce giriş noktaları vardır. Tilkiler bir doğumda 6 ile 16 yavru
doğururlar. Kutup tilkileri kulakları küçük, burunları küt, bacakları kısa,
kuyrukları kürklü olduğu için, ısı kayıpları az olur bu yüzden karın üzerinde
yürüyorlar. Ağustos ayı geldiğinde kuzey kutbunda yaz sona erer kuşlar göç
etmek için toplanırlar. Güneş ufukta kaybolur, günler kısalır ve karanlık
çöker. Kuzey kutbunun bir kısmı 24 saat karanlık olur. Kutupta ki buzlar
dünyayı yakıcı ışınlardan koruyor ozon tabakası güneşin zararlı ültraviyole
ışınlarını emer. Emilen zararlı bu ışınlar buz kütlelerine çapıp geri yansır ve
böylece dünyada ki sıcaklığının dengede kalmasını sağlarlar.
Aşağıdaki Soruların Cevapları Filmin Ayrıntıların
da vardır
1-
Kutup ayıları 5 ay boyunca barındıkları yerlerde besin
ihtiyaçlarını nasıl karşılarlar?
2-
Kutup ayıları ne ile beslenirler?
3-
Kutup ayılarının sıcaklıklarını vücutlarının hangi
noktalarında kaybederler?
4-
Buzul cağında hayatta kalmayı başaran ve soğuğa uyum
sağlamış canlı türleri hangileridir?
5-
Mis öküzlerinin beslenmeleri nasıldır, tehlike ile
karşılaştıkları zaman kendilerini nasıl korurlar?
6-
Ren geyikleri beslenmek için günde kaç km yol kat ediyorlar?
7-
Göç rekoru elinde bulunduran canlı türü hangisidir?
8-
Kutup tilkilerinin ısı kaybının az olmasının sebepleri
nelerdir?
9-
Kuzey kutuplarda ki buzulların dünyamız için önemi nedir?