>
Kaybolacak Kültürler Ve
Eskimoların Yaşam Döngüsü
45 Dakika
Kuzey
Kutbunda yaşayan İnuitlerin dünyanın en zorlu
çevrelerinde nasıl yaşadıkları üzerine yapılan bir çalışma. İnuitler
buzullarda yüzyıllardır hayatta kalmayı başarmışlar, onlar için buzullar
hayatın bir parçası. Ama iklim değişiyor ve buzlar eriyor. Yaşam kaynağı olan
av da, İnuit halkının geleceği de soğuğun sona erişiyle yüz yüze.
Bu
insanların yaşamlarını devam ettirebilmeleri için yemek yemeye ihtiyaçları
vardır ve kuzey kutbunda bu ihtiyaçlarını sadece hayvan avlayarak karşılayabilirler.Çünkü o hava şartlarında bitkisel bir gıda
bulmak imkansız. Avcılar bulundukları yere 130km uzağa avını aramaya gidiyorlar.
Bu av genelde kutup ayısı, fok balığı, balık olabiliyor. 4000 yıldır bu av-avcı
ilişkisi var.Avcıların bu manzara içindeki
hareketliliği insanı hayretler içinde bırakmaması mümkün değil. Asıl kayda
değer olan; değişim içinde avcılık özelliklerini devam ettiriyor olmaları.
Değişim gelmiş ve İnuit halkı da diğer kültürler gibi hayatta kalmak için uyum
sağlamışlardır. İşte İnuitleri, İnuit yapan da
geçmişle bağlarını koparmadan geçirdikleri değişim.
Et
onlar için vazgeçilmez bir ihtiyaç. Yaşamak için öldürmek zorundalar ve bu
onlara çok doğal geliyor. Büyük vahşi hayvanları avlayacak yeteneğe de sahipler.
İşte bu onları gerçek bir İnuit erkeği yapıyor. Ava giderken kar kızaklarını
kullanıyorlar. Bir kısmı motorlusunu kullanırken bir kısmı da değişimi kontrol
etmek için kızaklarda köpekleri kullanıyor. Ava giderken köpekler güvenliği de
sağlıyor ama tabî ki zaman açısından bu bir
dezavantaj. Kar kızaklarında köpekleri kullandıklarında benzin ihtiyacı
olmadığı için piyasadan uzak duruyorlar. Böylece bir işte çalışmak zorunda
kalmıyorlar ve kasabaya bağlı yaşamıyorlar.
İnuit
keşfedildikten sonra buraya hükümet yetkilileri gelerek bu kentleri haritaya
işaretlemişler. Bu inuitleri Kanada egemenliği altına
almak için yapılan bir hareket.İnuit dili karmaşık
olduğu için insanlara ad yerine numara verilmiş. Sonra verem ortaya çıkmış
hastalar tedavi için Güneye gönderilmiş ve bir çoğu
dönmemiş. Çocuklar ailelerinden koparılıp yatılı okula gönderilmiş.Ana
dillerini konuşmaları yasaklanmış, kötü muamele görmüşler, kendi topraklarından
izole edilmeye çalışılmışlar.
Bunlar gerçek buz insanı. Buz üzerinde
seyahat edip buz üzerinde avlanıyorlar. Tehlike her an yanı başlarında, açlık, rüzgar,ölüm, hava şartları… yine de
bu insanlar hayatta kalmanın yolunu bulmuşlar.
Aşağıdaki
Soruların Cevaplar Filmin Ayrıntısında Vardır.
1.İnuit halkının avlanma mevsiminin dönemlerinin azalmasının
sebebi?
2.Bu yerlerin keşfini kim yapmıştır?
3.Bu yerlerin keşfi nasıl olmuştur?
4.Düşünme tarzına etki eden faktörler nelerdir?
5.İnuitler yerleşik hayata
geçtiklerinde yaşadıkları toplumsal sorunlar nelerdir?
6.Bazı İnuitler’in kar kızağında
motor yerine köpekleri kullanmasının sebepleri?
7.Ümitsizliğe kapılmak İnuit halkı için neyi ifade ediyor?
8.Kanatlı avcıların geleneksel olarak avlandıkları yerler bu
gün ne durumda?
9.Kar fırtınasına yakalandıklarını yönlerini nasıl
buluyorlar?
10.Avlarının izini nasıl buluyorlar?
KEZBAN YILDIZ EĞİTİM
FEN BİLGİSİ 4.SINIF