>

Gece Görüşüne Teknolojinin Kazandırdıkları(45 Dk)

 

    Güneş battığında gizemli,heyecanlı,korkutucu dünya ortaya çıkıyor.Pasifik okyanusunun karanlık yüzeyinde balıkçılar belli bir kalamar türü arıyor.Bu türün bilimsel adı Loligo opalescens.Genelde çarşı kalamarı deniyor.Balıkçılık kalamarların yumurtladığı Güney California’ da yoğunlaşmış durumda.Amerika okyanusunda gece yaratıkları yüzeye daha yakın yüzüyor ve karaya daha fazla yaklaşıyorlar.Santroza yakınlarındaki çinın adalarında mentura sahilinin 50 km açığında ışık teknesi ile gidiyorlar.Işık teknesi 30000 wattla donatılmış, kalamarları çekmek için suya doğrultuluyor.Kalamar sürüsü ışıkların altında toplanırken mürettebat balıkçı teknesinin arkasındaki kayığı indiriyor.Bu 365 m uzunluğundaki ağın bir ucunu tutturmaya yarıyor.Ağın diğer kısmı ışık teknesinin etrafında dönerken teknenin etrafında yayılıyor.Işık teknesi kalamarların yerlerinde kalması ve kaçmalarını önlemek amacıyla ortada kalıyor.Ayrıca fok bombası kullanılıyor.Çember tamamlandığında kayık ağın sonunu devrediyor ve balıkçı teknesi mürettebatı ağı çekmeye başlıyor.Kalamarlar yakalanınca ışık teknesi çemberin içinden çıkıyor.Vinçle ağ sıkıştırılıyor.25 cm lik balık pompası balıkları güverteye pompalıyor.Ambara boşaltılıyor.55 ton kalamar ambarda birikiyor.Yemek tabaklarında bulunuyor ve yem olarak satılıyor.Kalamar gün doğumundan gün batımına kadar avlanıyor.Gezegenin biyosferindeki bütün yaşam 24 saatte gerçekleşen gündüz ve gece döngüsüne uyacak şekilde evrim geçiriyor.Yarasalar,kurtlar,baykuşlar gece etkin hayvanlardır.Gece güneş ufkun altına iniyor.İnsanlar ise gündüzleri uyanık kalmaya geceleri uyumaya adapte olmuş.Doğal uyku düzenine günlük ritm deniyor.Bu kısmen melotonin hormonu tarafından düzenleniyor.Bu hormon karanlıkta aktiftir.California’da ahtapot avı yapılıyor.Toronto Kanada dünyanın solucan başkenti.Pagonis canlı yemlerinde yılda 120 milyon solucan paketleniyor ve dağıtılıyor.Solucanın bilimsel adı Lumbricus terrestris.Nemli ve serin havalar, Toronto’nun toprak türü solucanlar için ideal.Solucanlara gece sürüngeni deniyor.Toplayıcılar sıcak ve su geçirmeyen kıyafetler giyiyorlar.12 voltluk pille çalışan anla takılan bir ışık ve iki kahve tenekesi taşıyorlar.Solucan toplama sanatı kafa bölgelerinden tutup çekmeye dayanıyor.Pagonis tesisinde işçiler 500 solucanı onlar için gerekli besinleri sağlayan organik maddeleri içeren toprakla dolu kaplara yerleştiriyorlar.Sonra soğutuculara konuyorlar.Üstlerine ışık veriliyor .Solucanlar paketleniyor ve Kuzey Amerika’nın her tarafına gönderiliyorlar.

     Tenesse’nin Malton şehrinde Nightline adlı bir şirket gece görüş malzemeleri konusunda uzman.Gece operasyonları ve isyanla mücadelede eğitimli ordular tarafından işletiliyor.Gece hırsızlık vb kötü davranışlar artıyor.Gece yeşil görüntüler görüntü güçlendirme tekniği ile oluşturuluyor.Gece gökyüzünde aydan,yıldızlardan,sokak lambalarından gelen ne kadar ışık varsa objektif lensten geçerek gece görüş aletinin içine giriyor.Önce ışık enerjisinin fotonları elektronlara çevriliyor sonra her bir elektron mikrokanallı levhanın minik deliklerinden geçerken fazladan binlerce elektron haline geçiyor.Sonunda elektronlar fosforla kaplı bir ekrana çarparak mercekten görülen geliştirilmiş görüntüyü yaratıyorlar.Fosfor ekran yeşil renktedir.Diğer bir görüş şekli termal görüntüleme.Isıyı belirliyor ve görüyor.Bir lens görünürdeki diğer nesneler tarafından emilen çeşitli kızıl ötesi ışık miktarını yakalıyor.Bu ışık dedektör tarafından taranıyor.Bunlar termogram denen çok detaylı bir sıcaklık düzeni yaratıyor.Bu düzen elektrik darbelerine çeviriyor.Sonra sinyal işleme birimi bunu mercekteki görüntü haline getiriyor.Termal görüntüleme araçları ´-20 ile 1982 selsius derece sıcaklıkları hissedebilir.Bir otogardaki araçlara bakarak hangi motorun yakın zamanda çalıştığı söylenebilir.

     Rockwell collins modern teknoloji merkezinde bulunduğu yerin bilgisini veren bir SPS teknolojisi kullanarak uçağın dışındaki yapay görüntü yaratılır.Soldaki gösterge hızı,ortadaki yüksekliği,sağdaki denizden yüksekliği gösterir.Tehlike olduğu zaman kırmızı işaret verir ve yön değiştirilir.150 yıl önce ampul bulunmuştur.

      Emniyet teşkilatı gece operasyonlarında helikopter kullanıyor.Saatte 240 km hıza sahip.Helikopterde kör edici parlaklığa sahip projektör ve termal görüntüleme sistemi var.Kızıl ötesi kamera ile suçlular izleniyor.

     Ayrıca tazıların koku alma duyusu çok geliştiğinden ve kokuları iyi ayırt ettiğinden suçluları yakalamada tazılardan da faydalanılıyor.

      PNC park 9 nisan 2001 de açıldı.Burada metal halojenürlü lambalar kullanılmıştır.Gaz karışımının içinden bir elektrik yayından geçerek ışığı üretiyorlar.Bu durumda argon,cıva ve metal halojenür denilen yüksek basınçlı karışım oluşur.İlk gece baseboll maçı 1930 da yapıldı.

       Kuzey Batı Ransinlevya da bir köy yolunda bulunan Zambelli(havayi fişek ailesi) gökyüzünü renklendirmede ustadır.Antonyo Zambelli 2893 te Amerikaya geldi.Patlayıcıların yapıldığı yerde beton binalar ve patlama duvarları var.İşçiler içeri girmeden önce dokunarak statik elektriklerini attıkları kapı girişlerine yerleştirilmiş bakır levhalar var.Roket yüksek yoğunluklu poliüreten bir boruya dibe doğru bırakılır.Fünye yanda kalır.Fünye yakıldığında aşağı doğru gider ve roketin arkasında bulunan ve kaldırmaya yarayan barutu ateşleyerek havaya yükselmesini sağlar.Bu patlama ile roket istenen yüksekliğe çıkınca yanacak zaman ayarlı bir fünyenin ateşlenmesini sağlıyor.Sonra fünye patlayıcı kısmı ateşliyor.Ortaya çıkan patlama yıldız adı verilen yanıcı kimyasal parçaları fırlatıyor.Bombalar elle yapılıyor.Karıştırma odalarında işçiler çok çeşitli malzemelerini ve kimyasalları karıştırarak farklı renklerde yıldızlar yapıyorlar.Örneğin barium eklenirse yıldız yeşil oluyor.Bir başka odada işçiler her kimyasal grubuna su ekliyor ve hamur yapıyorlar.Bunu küçük karelere bölüyorlar.Süreç içinde bunları barutla kaplıyorlar.Yıldızlar dışarıda güneş ışığında kuruduktan sonra işçiler onları çeşitli şekillerde roketlere yerleştiriyorlar.

 

 Aşağıdaki soruların cevapları filmin ayrıntılarında vardır.

 

1)Kalamarların ışığa gelme nedenleri nelerdir?

 

2)Kalamarların tutulması sırasında fok bombasının kullanılma amacı nedir?

 

3)Gece insanların uykuyu hissetmesinin nedenleri nelerdir?

 

4)İnsanların doğal ritmlerinin bozulmasının olumsuz sonuçları nelerdir?

 

5)Solucan toplayıcılarının iki kahve tenekesi taşımalarının nedeni nedir?

 

6)Solucanların soğutucularda bekletilmesinin ve üstlerine ışık verilmesinin sebebi nedir?

 

7)Gece görüş aletinde fosfor ekran neden yeşil görüntü ortaya çıkarıyor?

 

8)Tazıların koku almasına yardımcı olan vücudundaki uyumlar nelerdir?

 

9)PNC parkta kullanılan ışıklandırma sisteminin özellikleri nelerdir?

 

10)Patlayıcı maddelerin yapıldığı yerlerde hangi güvenlik önlemleri alınmıştır?

 

 

  ZEHRA AKTI-BİYOLOJİ ÖĞRETMENLİĞİ PROĞRAMI- 4.SINIF