GALAPAGOS
(DAWİN'İN GÖZLEMLERİ)
Dünyanın derinliklerindeki alevlerden
doğdu. Hayal edilebilecek en garip yaratıklara ev sahipliği yaptı. İnsanlar buraya
ilk geldiklerinde dünya üzerindeki cehennemi bulduklarını sandılar. Ama burası
cehennem değil capcanlı yaşamların kaynaştığı bir pota.
Zaman içinde bir adam gerçeği gördü bu
adamın adı Darwin’di. Bu ıssız galapagos adalarının bilinmezden gelip dünyayı
sonsuza dek nasıl değiştirdiğinin öyküsüdür.10 Mart 1535 yılında panama
piskoposu ve arkadaşları panamadan Peru’ya seyahat ediyordu. Ama rüzgâr
durduğunda güçlü akıntılar kontrolü ele alıp onları rotanın dışına savurdu ve
sonunda piskopos ve adamları karayı buldu. Hem kara hem de üzerindeki
yaratıklar cehennemden çıkmış gibi duruyordu. Panama piskoposu ve arkadaşları
kurtulmak için dua ediyorlar ve rüzgâr geri dönüyor. Bunun üzerine piskopos ve
adamları gördüklerini kâğıda döktüler ve galapagos keşfedildi. Piskopos ve
arkadaşlarının bu yer karşısında neden dehşete düştüğünü ilk bakışta anlamak
kolay. Denizden ejderhalar geliyor deniz iguanaları sürünerek karaya
çıkıyorlar. Kaplumbağalar yetişkin bir adam kadar ağır. Devasa gövdelerinde
hiçbir şey yemeden içmeden bir yıl boyunca onlara yetecek kadar yağ depolaya
biliyorlar. Hambılt akıntısı etkisini kaybettikten sonra yerini kuzeyde gelen
sıcak akıntıya bırakır. Daha çok farklı galapagos ortaya çıkar galapagosta
bahar. Yağmur küçük kuşları da ortaya çıkardı. Her yer onların cıvıltıları ile
doluyor. Bu dünyada ilk bakışta görülenden çok daha fazlası var. Ve Galapagos
’un bu parlak yüzü yıllarca gizli kaldı.
Daha sonra 1500 yıllarının sonunda biri onları haritaya yerleştirdi.
Sadece on iki basit işaret ve bir isimle. Fregatlar korkusuzlukları ile
bilinirler. Ama üstünlükleri her zaman onların yararına değildir. Eğer denize
iniş yaparlarsa uzun kanatları tehlikeli ölçü de ıslanabilir. Her dalışta
boğulmayı göze alıyorlar. Koloni içinde erkekler sıra dışı boyun kemerlerini
şişiriyor. Üzerlerinden geçen dişiler için karşı konulmaz olmaya çalışıyorlar.
Galapagosa gelen daha sonraki insan
dalgası gelip geçen gemileri yağmalamak için değil adadaki zenginlikler için
geliyorlardı. Bu ekvator üzerindeki en zengin denizlerden biridir. İnsanlar
galapagosa geldikçe daha anlaşılır hale geldi. Her biri kendi ismini aldı bazı
bölgeler yine cehennem sayıldı. Galapagos adasında genç ve duyarlı Darwin.
Okuduklarından ve deneyimlerinden aldığı ilhamla genç ve yaratıcı gözlerini
bambaşka bir galapagosa açıyordu. Darwin yepyeni bir yer keşfediyor. Burda sürekli olarak yeni adalar doğuyor ve her yıl yavaşça
birkaç cm hareket ediyorlar. Adalar yolculuklarına devem ederken değişiyor ve
cehennem görünümlerinden biraz daha sıyrılıp bazıları yeşile dönerken diğerleri
düz ve kurak oluyor. Bigılın uğradığı küçük adalar biri aynı zamanda en sıra
dışı olanı kuzey doğunun ücra bölgesinde henovesa ıssız çorak ve lavla
kaplanmış ve milyonlarca deniz kuşunun yuvasıdır. Uçurumun ardında tamda
fırtına kırlangıçlarının boyutlarına göre küçük yarık ve çatlaklardan oluşan
bir labirent oluşturmuştur. Bu yerde bulunan bir kır baykuşunun kendi yaşamını
sürdürebilmesi için fırtına kırlangıcını nasıl bir şekilde avladığını anlatmaktadır.
Galapagos adaları isimlerini kaplumbağalardan almaları şaşılmamalı çünkü büyük
kubbeli kabukları yaşadıkları adaların şeklini andırıyor. Yağmur alan adalarda
yuvarlık kabuklu kaplumbağalar vardır. Yağmur almayan adalarda ise ön kısmı
kavisli bir yay şeklinde kaplumbağalar vardır. Darwin gittiği her yerde
örnekler toplamıştır. Kaplumbağalar görmüş ama yalnızca kubbe kabukluları birçok
kuş görmüş ama hepsinin ispinoz olduğunu öğrenememiştir. Darwin galapagosu terk
ettikten hemen sonra gerçeği görmeye başlamıştır. Denizde geçirdiği uzun günler
boyunca adadan topladığı örnekleri incelerken bir örnek birden dikkatini
çekmiştir.
Çarpıcı Galapagos manzarasında adaların
sürekli değiştiğini anlayan Darwin yaşayan canlılarında bulunduğu yere göre
değişebileceğini aynı türün farklılıklar göstereceğini anlamıştır.
Aşağıdaki
Soruların Cevapları Filmin Ayrıntılarında Vardır.
1-Galapagos nerededir.
2-Hangi ayda galapagosu kuraklaştıran hambılt akıntısı
etkisini kaybeder.
3-Galapagos adasındaki tek tür arının adı nedir.
4-Galapagosta kaç farklı ispinoz türü vardır.
5-Denizcilerin galapagosa verdiği isim nedir.
6-İlk galapagosa gelenler kimlerdir.
7-insanları bu sulara getiren şey nedir.
8-200 yıl içinde kaç kaplumbağa öldürüldü.
9-Darwin hangi tarihte galapagos adasına gitmiştir.
10-Batıdaki hangi adanın altında volkanik bir sıcak nokta
vardır.
11-Adalara hangi tür kaplumbağaların adı verilmiştir.
12-Taklitçi kuşu Darwin başka nerde görmüştür.
13-Dawin hiçbir doğa bilimcinin görmediği bilmediği
nereyi keşfetmiştir.
14-Darwin kendine hangi can alıcı soruyu sormuştur.
15-Darwin hangi tarihte galapagostan ayrılmıştır.
16-Darwin’in dikkatini çeken hangi örnektir.
HAZAL SALMIŞ
EĞİTİM FAKÜLTESİ FEN BİLGİSİ ÖĞRETMENLİĞİ 4. SINIF