Çok Katlı Mega Binaların Yapım Teknikleri 45 Dakika

Arap çölündeki kumların arasında dünya üzerindeki en uzun insan yapısı olan Burj Dubai yükselir. Mühendisliğin bugüne dek ulaştığı en son nokta. Başarısını yedi anahtar buluşa borçlu. Gökdelenlerin gelişmesine olanak sağlayan yedi dahice atılım.

Gökdelen kavramı ilk olarak 19. yy’da uzunluğu sadece 43 metre olan bir binanın inşaa edilmesiyle başladı. Bunu yapan insanların daha yükseğe tırmanmak için bir alete ihtiyaçları ortaya çıktı. Bunun için asansörler kullanıldı. Ancak ilk asansörlerin ölümcül bir hatası vardı. Halatların kopması halinde düşmelerine engel olacak hiç birşey yoktu. Mühendisler bu sorunu Vermontlu bir makinistin geliştirdiği tam güvenilirli asansör ile aştılar. Güvenli asansör gökdelenlerin 5 kat bariyerini aşmalarını sağladı.

Binaların uzunlukları arttıkça kullanılan geleneksel malzemeler yeteri kadar kuvvetli olmuyorlardı. Ayrıca çok yüksek binalarda taşların kullanılmasının iyi sonuçlar vermeyeceğini de çok iyi anlamışlardı. Bu yüzden mühendisler; çelik konstrüksiyon kullanarak binanın iskeletini yapıyor ayrıca hem esnek hemde hafif olduğu için yapının yükünü kaldırıyordu.

Ayrıca yaz aylarında gökdelenlerin fırından bir farkı kalmaz. Bu yüzden camdan gökdelenlerin işe yaraması için yapay soğutma sistemlerine ihtiyaç vardır. Amerikalı bir mühendisin buluşu ile soğutma sorunu da hallediliyor. Havalandırmanın gelmesiyle beraber bir anda geniş katları olan binalar inşaa etmek mümkün oldu.

Uzun gökdelenlerin inşaası fazla zaman almaktadır. Bu zaman kaybı ise; gökdelenlerin belli kısımlarının önceden imal edilip sonradan dev bir yappoz gibi yerlerine monte edilmesiyle halledildi. Parçalar dışarıda imal edilip tam kullanılacak esnada inşaata getiriliyordu. Tek sorun bu tonlarca ağırlıktaki parçaların yukarıya hızlı bir şekilde çıkarılmasıydı. Bu sorunda Avustralya’da bulunan ve kanguru vinci denilen bir vinçle halledilmiş oldu.

Gökdelenler yükseldikçe başka bir güçlü düşman olan rüzgarla karşılaşırlar. Rüzgarlar yüksek gökdelenleri sallarlar ve insanları rahatsız ederler. Sallantıyı en aza indirmek için mühendisler geleneksel şekilde bina içinde olması gereken çelik iskeleyi bina dışına çıkardılar. Bu sözde dış iskelet ile rüzgar sorunuda halledilmiş oldu.

Bir diğer önemli sorun ise depremlerdir. Bu sorun için; binayı esnekleştirmek yetiyor. Esnekleşen binalar daha dayanıklı oluyor ve depremlerde daha az hasar alıyorlar veya hiç hasar almıyorlar. Bu yüzden mühendisler binanın katı olması gereken kısımlarını katı esnek olması gereken kısımlarını ise esnek yapıyorlar.

En önemli sorunlardan biri ise terörist saldırılar. Bunun için Burj Dubai’de çok güçlü bi sistem kullanılmaktadır. Binanın omurgası kendiliğinden yangına dayanıklıdır. Ayrıca her 30 katta bir sığınak olmak üzere 9 sığınak bulunmaktadır Burj Dubai’de. Herhangi bi sorunda insanlar binayı terk etmeyecek aksine binada kalacaklardır. Bu sığınakların duvarları yangına karşı 2 saat dayanıklı ve yangına dayanıklı borular vasıtası ile sığınağa temiz hava pompalayan bir sistemde mevcut. Ayrıca deliksiz kapılar dumanın içeri sızmasını da engellemektedir. Bu sığınaklara erişim yollarını kolaylaştıran ve özellikle dumanı etkisizleştiren bir teknoloji kullanılmaktadır.

Burj Dubai tamamlandığında insanoğlunun gezegen üzerindeki inşaa ettiği en uzun yapı olacak. Tarihi mühendislik dehalarının omuzlarında yükselen, Burj Dubai gökdelenlerin geldiği son noktayı temsil etmektedir.

Aşağıdaki Soruların Cevapları Filmin Ayrıntılarında Mevcuttur.

1- Dünyanın en büyük gökdeleni nerdedir ve adı nedir?

2- İlk gökdelen ne zaman ve nerde yapılmıştır?

3- İçinde asansör bulunan ilk binanın ismi nedir?

4- İlk asansörlerin ölümcül hataları nelerdi?

5- Tam güvenilirli asansörü kim bulmuştur ve çalışma prensibi nasıldı?

6- Burj Dubai tamamlandığında içinde kaç kişi barınabilecektir?

7- Burj Dubai’deki asansörlerin çalışma prensipleri nasıldır?

8- Gökdelenlerin gelişmesindeki çelik konstrüksiyonlar ilk kez hangi gökdelende kullanılmıştır?

9- Bur Dubai’nin yapımında kullanılan çelik konstürksiyonların kullanılma yöntemi nasıldır?

10- Bur Dubai’de yüksek ısıyı elemine etmek için nasıl bir yöntem kullanır?

11- Burj Dubai’nin inşaat süresini minimuma indirmek için nasıl bir yol izlenmektedir?

12- Burj Dubai’nin rüzgarlara dayanması için nasıl bir yöntem kullanılmaktadır?

13- Burj Dubai’nin depremlere dayanması için nasıl bir sistem kullanılmaktadır?

14- Burj Dubai’nin terörist saldırılara karşı nasıl bir sistem korumaktadır?

Nihat ÇALKAN EĞİTİM BİYOLOJİ 4. SINIF