100 yıl önce 1,5 milyar insan vardı şimdi 6 milyar buna rağmen insan elinin hiç değmediği yerler halen var. Şimdi hiç görmediğiniz bir yer anlatacağım. Bildiğimiz gibi dünyanın İKİ kutbu vardır. Güney kutbu ve kuzey kutbu, dünyayı güneşsiz bir yer farz edin. Burası sürekli kış ve sıcaklık -70 dereceye kadar düşer. Tüm hayvanlar kaçarken buradan penguenler birbirini yanaşıp yumurtalarını korumak için ayaklarını karınlarına doğru çekerek beklerler 4 ay boyunca öylece beklerler. Dört ay güneşsiz ve yiyeceksiz kalırlar. Güneş Antarktika’yı terk ederken kuzey kutbu aydınlatır. Mart ayından itibaren dört ay boyunca kuzey kutbu aydınlık kalır. Buda baharın müjdeleyicisidir. Bunun en büyük örneği dört ay boyunca yeraltında kış uykusuna yatan kutup ayılarının inlerinden çıkışıdır. Yerin altında yeni doğan yavru kutup ayısı kör ve sağırdırlar. Anneleri bunları sınamak için artık yeraltından çıkarmaya başlamışlardır. Yavrular kolay uyum sağlayamadıklarında bu yavruların yarısından çoğu bir yaşını doldurmadan ölürler. Anne kutup ayıları buzullar erimeden av bulmak zorundadırlar. Aksi takdirde okyanusların erimeye başlaması sebebiyle ava ulaşamazlar. Kuzey Kanada da karlar yavaş yavaş erimeye başlar. Her yıl 3 milyon karibu bu kuzey kutup tundrasından göç eder. Taze otlak arayarak yılda 3200 km’den fazla yol alır. Karada en büyük göç yolculuğunu yapan hayvanlardır. Bu sürüyü takip eden bide sekiz onluk gruplar şeklinde kurtlar da bulunmaktadır. Kurtların av stratejisi şu şekildedir: Dost doğru sürü peşine koşup panik yaratır. Süreden ayrılan yavru karibuları yakalamak kolaylaşır. Tundra da yaz ortası güneş gün boyu batmaz. Güneş ışınları ancak kendini ısıtır. Ama yinede ağaçlar için yeteri enerji ve besin sağlayamaz. Bunu görmek için 800 km güneye inmek lazım. Bu budur çalılar kutup orman sınırının yani tayganın başlangıcını belirler. Kozalaklı ağaçların iğne yapraklarını yemek zor olduğundan burada canlılara rastlamak mümkün değildir. Kuzey kutup kışında kar beyaz bir battaniye gibi doğayı örter. Güney baharıyla tayga ortaya çıkar. Dünyadaki ağaçların üçte birine sahiptir ve dünya atmosferini değiştirecek kadar oksijen üretir.50 derece enlemde tabiatta çarpıcı bir dönüşme olur. Burada artık geniş yapraklı ağaçlara rastlamak mümkün olup canlı bakımımdan zengin bir ekolojiye sahiptir. Ama bu uzun sürmez kışın soğuktan etkilenen yapraklar dökülmeye başlar. Bu yüzden hayvanlar ya göç etmeli ya kış uykusuna yatmalı ya da aylarca açlığa katlanmaya razıdır. Amur leoparı dünyanın en az bulunan kedisidir. Kış ayından avlanmak çok zordur. Bu yüzden yavru leoparlar bir yaşına kadar anneye bağlıdır. Sert kış sebebiyle ölen geyikleri yemekte sakınca görmezler. Dünya üzerinde sadece 40 tane Amur leoparı vardır. Avlanma ve yaşam alanlarının yok edilmesiyle nesli tükenmek üzeredir.

Dünya güneş etrafında eğik gezintisini bir yılda tamamlar. Bu eğim mevsimlerin oluşmasını sağlar. Dünyada mevsimsiz kalan bölgeler de vardır. Tropik bölgelerde güneş ışınları yer küreye doğrudan ve yıl boyunca aynı güçte düşer. Bu yüzden çangıllar çok çeşit canlı ile doludur.Bu orman yeryüzünün üçte birinin oluşturur.Üst yüzeyi oldukça zengindir.Yeryüzü cenneti olarak adlandırılan Yeni Gine adası 42 tür cennet kuşu barındırmaktadır.Burası besin yönünden oldukça zengindir.Bu yüzden farklı alanlarda kendilerini gösterirler.Güneş karada olduğu gibi okyanustaki hayatı da etkiler.Afrika’da ki Kap Denizi bu formüle sahip çok üretken sulardır.Yaz bir bolluk ve bereket zamanıdır. Foklar da bu mevsimde ürer. Canavar balığı olarak da bilinen fokların saldırısı sadece bir saniye sürer ve sarsıcı bir gücü vardır. Köpek balıkları bunlardan hızlı fakat bunlar kadar güçlü olmadıkları için fok balıklarının olduğu yerde beslenmeleri çok zordur. Küçük denizde oluşan rüzgârlar kıtaların iç kısmına doğru ilerler. Büyük Sahra üzerinden geçerken kum fırtınalarının en büyüğüne yol açarlar. Hint Okyanusundan esen rüzgârlar kumları dünyanın yarı çevresine taşıyıp Amazon cangılını besler. Hint Okyanusundan esen rüzgârlar topladıkları nemle kuzeye yönelir ve Himalaya’ya ulaşır. Yükselen hava soğur ve bulut haline gelir yoğunlaşır yağmura dönüşür. Bildiğimiz gibi su olmazsa yaşam da olmaz. Yer kürede ki karaların üçte birini çöller oluşturmakta ve gitgide bu oran artmaktadır. Güney Afrika’da ki Karahabi Çölü bunların en büyük örneğidir. Burada ki hayvanların hepsi su arayışı için harekete başlar. Geniş bir delta olan Okavango’nun bataklığına doğru yola düşerler. Bu bataklık kurudur. Burada ki Okavango’ya da ki delta ovasına binlerce km uzaklıktaki Angola dağlık alanlarına düşen yağmurla dolar. Yaklaşık beş ayda ancak Okavango’ya Deltasına ulaşır. Afrika da en çok rastlanan meme türü en yırtıcı olan yaban köpekleridir. Bunların avı inpalalardır. Bunların av stratejisi şu şekildedir. Hepsi hiç ses çıkarmadan aynı anda inpalaların etrafını sarara ve saldırırlar. Günde bir kez avlanırlar ve her şeyi paylaşırlar.

Dünyanın güney ucundaki dört ay karanlıktan sonra güneş yeniden doğar. Penguenler yeniden birbirinden ayrılır ve artık korudukları yumurtalar çatlar. Kısa süren Antarktika yazı Güney Kutuptakiler hazırdır.

Aşağıdaki Soruların Cevapları Filmin Ayrıntılarında Vardır

1.Kutuplara insan elinin değmediği demesinin sebebi nedir?

2.Antartika kuşunun diğer adı nedir?

3.Dört ay boyunca yeni doğan yavru kutup ayıları neyle beslenir?

4.Kurdun avı hangi hayvandır av stratejisi nasıldır?

5.Dünyanın her yerinde bir denge vardır. Av ve avcı hayvanlar arasında da bulunan dengede hangi hayvanlar sürat ve dayanaklıkla sağlanır?

6.Karahabide ki Okavango’ya yeryüzündeki su diyarı denilme sebebi nedir?

7.Muson yağmurları nasıl ulaşır?

8.Kuzey Kutupta baharın gelişinin habercisi olan en belirgin nedir?

9.Mevsimler nasıl ulaşır?

10. Hangi aydan itibaren kuzeyde ki dört ay aydınlık başlar?

11.Karada ki en uzun göç yolculuğu yapan hayvan hangisidir?

12.Kutup ayılarının kış uykusuna yatma sebepleri nedir?

13.Tayga Orman başlangıcını oluşturan budur çalılardan önce var olan kozalaklı ağaçların olduğu yerde neden canlılar bulunmaz?

14.Dünyada en az bulunan ve doğal mirasın kırılganlığını temsil eden hayvan türü hangisidir?

15.Su için Okavango’ya doğru yol alan hayvanlar hangileridir?

16.İnsanlar ve diğer canlılar için en gerekli besin ve enerji kaynakları nelerdir?

FAZİLET ARTUÇ

EĞİTİM FAKÜLTESİ FEN BİLGİSİ ÖĞRETMENLİĞİ 4.SINIF