>
Ay'ın
Gizemi, İnsanlara Ve Dünyamıza Etkileri 45 Dakika
Gizemli olduğu kadar bizim yaşamımızda doğrudan bağlantılı. O bizim en
yakın komşumuzdur. Parlaklığıyla bizleri insanlığın başlangıcından beri etkisi
altına almıştır. Fakat ona yakından bakmak gün yüzüne bilinmeyen birçok çelişki
ve gizemi çıkarıyor. Bu günün her saniyesinde dünyayı doğrudan etkileyen bir
güçtür. Merak uyandıran ve etkileyici bir güçtür. Bazılarına göre o olmasaydı
yaşadığımız dünya asla evrimleşmemiş olacaktı.
Ay tekinsiz bir yerdir insan bakış açısına göre orası gizemli bir
yerdir. Ay 4 milyar yılının 3 ünü volkanik patlamalarla geçirmiş bir uydudur.
20 Temmuz 1969 Niwn Anstrong ay yüzeyinde yaptığı inişlerinden hemen sonra
tarihin en küçük adımlarından birini atıyor. Ona göre keşfettiği alan diğer
alanlardan daha parlak bir alandır. Ona göre bu alanda belli belirsiz bir
floresan mevcuttur. Günümüzde hala kimse bu ışığın kaynağını bilmiyor. Bilim adamları
ve uzmanlar bu bilinmeyen olayın ay yüzeyindeki trübülans alanları olabilir
kanısına varıyorlar. Bunlar atmosfer tribülansı yüzeyinden oluşmuş olamaz.
Aya hızlıca çarpıp aydınlanmasına yol
açan küçük meteor taşları bulunur. Muhtemel açıklamalardan biri de ay yüzeyinde
meteor çarpması sonucu devasa kraterlerin açıldığı ortaya çıkan büyük toz
bulutlarının krater çevresinde küçük bir dağ oluşturduğu yönündedir. Toprak kaymaları ile değişen bu durum krateri
yok ediyor. Bu da henüz bilinmemektedir.
Ay volkanik olarak aktif olmasa bile
bazı astronomlar bu ışınlamaların volkanik dönemden kalma küçük gaz patlamaları
olduğunu düşünüyorlar. Ayın bilinmeyen değişkenleri gizemini hala koruyor. Dolunayın
dünya üzerinde yaratmakta olduğu etkiler teyit edilmesi daha zor durumlardır.
Uydumuzun insan zihni ve bedeni üzerinde bıraktığı etkiler pek çoktur. Ay
gezegenimizin %70 ini kaplayan okyanusları etkilemektedir. Yani insanların da
bedenlerinin %70 i sudan oluştuğu bilindiğine göre ayın insanlar üzerinde
benzer bir etkisi bulunmaktadır.
Uydumuz 8 farklı şeklin gözlemlendiği bir
süreçten geçer. Aya aitmiş gibi gördüğümüz ışık aslında güneşten gelen ışığın
yansımasıdır. Ay güneşten tam olarak ışık aldığında ayı dolunay olarak görürüz.
Ve ay dünya çevresinde döndükçe ışıyan yanı daha az görüyoruz ve karanlık
tarafı daha fazla görüyoruz. Ay dünyanın dönüşünü yavaşlatırken dönüş şeklimizi
de istikrarlı kılmaktadır. Bu da iklimleri ve okyanus gelgitlerini düzenler.
Ay dolunay safhasına ulaştığında bir gezegen görüntüsü oluşturur. Ay dünyanın
diğer yörüngesi ile senkronize bir dönüş gerçekleştirdiğinden daima aynı
tarafını görmüş oluyoruz. Bulunduğumuz yerden ayın yalnızca bir yüzünü
görebiliyoruz. Ay daima bizden yörüngesel olarak uzaklaşmaktadır. Her yıl
bizden birkaç cm uzaklaşmaktadır. Şu anki uzaklaşma oranı yılda 5cm dir. Bunu oluşma
nedeni ise ayın dünya üzerinde oluşturduğu gelgit bozukluklarıdır. Aynı zaman
da dünyanın aya göre yörüngesinde daha hızlı dönmesidir. Ayı çekim gücü asla
ara vermez. Günün birinde ay tamamen dünyanın çekim etkisinden çıkmış
olacaktır. Bilim adamlarına göre bu süre yaklaşık olarak 50 milyar yıldır. Ay
konusunda hala yanıt bulmayan çok sayıda soru vardır. Bu gizemler her zaman
bunun bir parçası olmuştur. Onun tüm sırlarını hiçbir zaman bilemeyiz.
Aşağıdaki
Soruların Cevapları Filmin Ayrıntılarında Vardır.
1.Ayın
dünyamıza uzaklığı kaç km’dir?
2.Ay
konusunda ortaya atılan teoriler nelerdir?
3.Aydaki
aydınlık kısımlara ne ad verilir? Ve bunlar nelerdir.
4.Ayın koyu
renk kısımlarına ne ad verilir? Ve bunlar nelerdir.
5.Ayın koyu
renk kısımları ayın yüzde kaçını kaplamaktadırlar?
6.Ay
insanları hangi alanlarda etkilemiştir?
7.Ay ve
güneşin ikisinin birden dünyayı çekmesi sonucu dünyada hangi olay meydana
gelir?
8.Ay
olmasaydı dünyamız bundan nasıl etkilenirdi?
9.Ayın
yörüngemiz üzerindeki çekim etkisi ortadan kalkarsa ne olur?
10.Ayı
gündüz vakitleri de görebiliyoruz bunun nedeni nedir?
11.Aydaki
karanlık ve aydınlık bölgelerin oluşturmuş olduğu varsayılan insan yüzüne
benzetilen şeklin ağız, burun ve göz çukurlarına ne ad verilir?
12.Dolunay
insanlarda ne gibi etkiler yaratır? Bunlar nelerdir?
13.Ay
tutulması sırasında dolunay renginin değişmesinin nedeni nedir?
Tahir
İGİT EĞİTİM BİYOLOJİ 3.SINIF 2010